Kiểm sát viên lắng nghe bị án ở xã Lan Mẫu trình bày những thuận lợi, khó khăn khi chấp hành án ở địa phương.

Trước đây, quá trình kiểm sát công tác thi hành án (THA) treo, án cải tạo không giam giữ chủ yếu thông qua báo cáo bằng văn bản của UBND cấp xã nên số xã, thị trấn được kiểm sát trực tiếp thấp. Vì vậy, một trong những điểm đổi mới mà đơn vị áp dụng là sáng tạo lồng ghép kiểm sát trực tiếp với việc cùng Ủy ban MTTQ huyện gặp gỡ để tuyên truyền các quy định mới có lợi cho người phạm tội quy định tại Bộ luật Hình sự năm 2015. Trong đó, tập trung phổ biến những nội dung có liên quan trực tiếp đến người được hưởng án treo như: Quy định về xóa án tích, nghĩa vụ của người chấp hành án treo, điều kiện được rút ngắn thời gian thử thách của án treo và các quy định của Luật thi hành án hình sự.

Quá trình kiểm sát trực tiếp, tổ công tác Viện KSND huyện mời đại diện Cơ quan THA hình sự, Công an huyện cùng làm việc với UBND cấp xã và những người được giao quản lý, giám sát, giáo dục bị án. Đồng thời, các kiểm sát viên gặp gỡ, tiếp xúc với người phải THA và gia đình để tìm hiểu thuận lợi, khó khăn trong thời gian chấp hành án. Qua đó đánh giá sát thực các hoạt động của cơ quan, đơn vị được giao giám sát, giáo dục người phạm tội, giúp bị án nhận thức rõ nghĩa vụ của mình trong thời gian THA. Kết thúc mỗi cuộc kiểm sát trực tiếp, Viện KSND huyện đều có báo cáo kết luận, nêu rõ tình hình, kết quả, tồn tại của mỗi bên tham gia.Với những biện pháp trên, 5 tháng vừa qua trên địa bàn huyện đã có 38 trường hợp THA xong. Hầu hết những đối tượng này đều có ý thức chấp hành pháp luật, tự giác lao động. 

Lan Mẫu là một trong những xã có nhiều người phải THA treo, cải tạo không giam giữ. Hiện địa phương đang quản lý 8 trường hợp án treo. Để công tác giáo dục, cảm hóa có hiệu quả, xã phân công công an viên ở các thôn có trách nhiệm trực tiếp theo dõi, giúp đỡ từng đối tượng. Vì vậy tất cả các bị án đều không vi phạm pháp luật khi đang chấp hành án. Tháng 7-2017,Vũ Thành Nam (SN 1981) ở thôn Muối bị TAND huyện tuyên phạt một năm tù nhưng cho hưởng án treo vì tội đánh bạc. Bị án Nam nói: Được cán bộ trực tiếp tuyên truyền, giáo dục nên tôi hiểu rõ sai phạm của mình, cố gắng rèn luyện, cải tạo, không tái phạm”.

Trên phạm vi toàn huyện, nhờ có các giải pháp đổi mới, Viện KSND huyện đã từng bước nâng cao chất lượng công tác kiểm sát THA treo và án cải tạo không giam giữ, hạn chế thấp nhất bị án phạm tội mới. Thống kê của Viện KSND huyện cho thấy, trong tổng số 38 trường hợp đã chấp hành xong án phạt chỉ có một trường hợp tái phạm. Ngoài ra, để việc quản lý dữ liệu về thông tin các trường hợp đang chấp hành án treo được khoa học, Viện KSND huyện đã triển khai hệ thống quản lý án treo trên cơ sở nhập dữ liệu vào phần mềm Excel. 

Với hệ thống này, khi bị án hết thời gian thử thách hoặc được giảm thì cán bộ làm công tác này sẽ sử dụng thao tác tự động lọc và loại khỏi danh sách. Cách làm này giúp cho công tác kiểm sát trực tiếp đối với từng xã, thị trấn chính xác hơn và tiết kiệm được thời gian tra cứu. Ông Nguyễn Văn Chuyên, Phó Viện trưởng Viện KSND huyện cho biết: Thời gian tới, đơn vị tiếp tục kiểm sát số bị án và số xã còn lại để vừa kiểm tra việc chấp hành án vừa kết hợp tuyên truyền các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước đối với người bị kết án. Mặt khác tích cực phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan và các xã, thị trấn trong việc tạo điều kiện để các bị án cải tạo tốt, không tái phạm, không phạm tội trong thời gian thử thách.

Tuệ An