Ông Nguyễn Trọng Nam.

Ngay sau Cách mạng Tháng Tám thành công, Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm xây dựng nhà nước pháp quyền hợp pháp, hợp hiến, dân chủ và coi trọng tính hiệu lực, hiệu quả. Người từng nói: “Tất cả quyền lực trong nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đều thuộc về nhân dân. Tất cả các cơ quan nhà nước phải dựa vào nhân dân, lắng nghe ý kiến và chịu sự kiểm soát của nhân dân”. Ông có nhận xét gì về tư tưởng trên của Chủ tịch Hồ Chí Minh?

Trước hết, ta thấy rằng Tư tưởng Hồ Chí Minh về Nhà nước của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân là một hệ thống các quan điểm lý luận về bản chất, chức năng, cơ chế hoạt động, tổ chức bộ máy và xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức nhà nước. Trong đó, quan niệm về nhà nước pháp quyền là một tư tưởng nhất quán, thể hiện tầm nhìn vượt thời đại và có giá trị lâu bền, xuyên suốt hành trình cách mạng của Người.

Tư tưởng nêu trên của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thể hiện rõ quan điểm về quyền làm chủ đất nước và xã hội của nhân dân. Đến nay, các quan điểm này của Người vẫn còn nguyên giá trị và có ý nghĩa thực tiễn to lớn đối với nhiệm vụ xây dựng Nhà nước pháp quyền của dân, do dân và vì dân. 

Những năm qua, Sở Nội vụ đã tham mưu cho UBND tỉnh những giải pháp gì xây dựng bộ máy chính quyền các cấp “của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân”, thưa ông?

Sở Nội vụ đã tham mưu UBND tỉnh nhiều giải pháp hết sức thiết thực. Trong đó tập trung nâng cao chất lượng ban hành văn bản quy phạm pháp luật của UBND các cấp. Tiếp đó là tiếp tục đẩy mạnh cải cách nền hành chính nhà nước trên tất cả các phương diện: Thể chế, tổ chức bộ máy, cán bộ, công chức và tài chính công. 

Những nhiệm vụ trên được thể hiện qua việc thực hiện các Nghị định của Chính phủ quy định các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, UBND cấp huyện; thành lập các cơ quan đặc thù khác như: Ban Dân tộc, Sở Ngoại vụ, Ban quản lý Khu công nghiệp bảo đảm hệ thống cơ quan thuộc UBND tỉnh tinh gọn, phù hợp chức năng, nhiệm vụ. Chỉ đạo, tổ chức tốt các cuộc bầu cử Quốc hội, HĐND các cấp, xây dựng bộ máy chính quyền cơ sở bảo đảm tiêu chuẩn, đáp ứng yêu cầu hoạt động, điều hành của UBND các cấp. 

Làm tốt công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức bảo đảm cung cấp những kỹ năng, nội dung của cơ sở còn thiếu và yếu, có nội dung cầm tay chỉ việc. Cử cán bộ, công chức cấp tỉnh về địa phương củng cố hoạt động của bộ máy chính quyền cơ sở tại 10 xã của huyện Lục Ngạn. 

Tiếp tục thực hiện những giải pháp có hiệu lực để đẩy lùi tệ quan liêu, tham nhũng, tiêu cực trong bộ máy chính quyền các cấp; Thường xuyên kiểm tra đột xuất việc thi hành nhiệm vụ, công vụ, siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính... 

Xây dựng bộ máy chính quyền các cấp trong sạch vững mạnh không thể tách rời nhiệm vụ xây dựng đội ngũ cán bộ “vừa hồng, vừa chuyên”. Vậy từ sự tham mưu, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ của Sở Nội vụ, tỉnh ta đã thu được kết quả nổi bật gì trong việc xây dựng đội ngũ cán bộ chính quyền các cấp?

Để xây dựng bộ máy chính quyền các cấp trong sạch vững mạnh, với sự tham mưu của Sở Nội vụ, tỉnh ta đã đạt được kết quả nổi bật đó là: Nâng cao tinh thần trách nhiệm trong thi hành nhiệm vụ đối với cán bộ cấp xã bằng việc chuyển xếp lương của đội ngũ cán bộ cấp xã theo quy định tại Nghị định số 92/2009/NĐ-CP ngày 22-10-2009 của Chính phủ và Thông tư số 03/2010/TT-BNV của Bộ Nội vụ. 

Từng bước nâng cao chất lượng tuyển dụng công chức, viên chức. Khi thực hiện ưu tiên tuyển trước người có trình độ tiến sĩ, thạc sĩ, tốt nghiệp các lớp chất lượng cao loại giỏi. Huyện Tân Yên, TP Bắc Giang tuyển dụng những người có trình độ từ cao đẳng hệ chính quy trở lên, có trình độ thạc sĩ về cấp xã công tác. Chất lượng mặt bằng chung cán bộ, công chức cấp xã được nâng lên.

Hàng năm, làm tốt công tác bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức theo chuyên ngành, chuyên đề cụ thể và thiết thực, tập trung vào những vấn đề còn bất cập hiện nay như: Kỹ năng giao tiếp, kỹ năng giải quyết thủ tục hành chính ở bộ phận tiếp nhận và trả kết quả; kỹ năng giải quyết đơn thư, khiếu nại, tố cáo.

Cùng với những chuyển biến trên, kỷ luật, kỷ cương hành chính của cán bộ, công chức, viên chức nâng lên; quy chế văn hóa công sở được các cơ quan, đơn vị quan tâm thực hiện.

Quảng trường 3-2 (TP Bắc Giang) đang hoàn thiện khâu cuối để đón mừng Quốc khánh 2-9-2014. Ảnh: Lan Hương.

Nhiều ý kiến cho rằng, ở một số địa phương, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy chính quyền còn chưa đáp ứng yêu cầu; chức năng “chính quyền phục vụ nhân dân” còn chưa thể hiện rõ nét. Đâu là nguyên nhân của tình trạng trên, thưa ông?

Hiện nay, ở một số cơ sở, bộ máy chính quyền hoạt động hiệu lực, hiệu quả chưa cao, chưa đáp ứng được yêu cầu chính quyền phục vụ nhân dân, được thể hiện ở một số vấn đề như: Giải quyết thủ tục hành chính nói chung, giải quyết thủ tục hành chính qua bộ phận tiếp nhận và trả kết quả còn có thủ tục chậm được giải quyết. Số lượng đơn thư, khiếu nại, tố cáo của công dân còn nhiều.  Còn có Chủ tịch UBND cấp xã vi phạm pháp luật do tham ô, lãng phí dẫn đến xử lý kỷ luật cách chức, phạt tù giam. 

Nguyên nhân là do tinh thần trách nhiệm của cán bộ, công chức chưa cao, chưa thực hiện tốt vai trò, trách nhiệm, nghĩa vụ của mình. Vai trò giám sát của cấp ủy, HĐND, Ủy ban MTTQ và các đoàn thể chưa được đề cao, chưa sát sao chỉ đạo kịp thời những nội dung còn bất cập trong quá trình hoạt động của bộ máy chính quyền địa phương và trong giải quyết thủ tục hành chính. 

Công tác nhận xét, đánh giá cán bộ, công chức làm chưa tốt, còn hiện tượng đưa vào quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, giới thiệu nhận sự ứng cử để bầu vào chức vụ chủ chốt trong bộ máy chính quyền những người không có đủ phẩm chất, năng lực để hoàn thành nhiệm vụ.

Để tiếp tục phát huy kết quả đạt được và khắc phục những hạn chế, tồn tại, trong thời gian tới Sở Nội vụ có những giải pháp đột phá gì xây dựng bộ máy chính quyền các cấp vững mạnh từ cơ sở, thưa ông?

Giải pháp trước hết là tăng cường vai trò chỉ đạo của cấp ủy đảng, giám sát chặt chẽ của HĐND, Ủy ban MTTQ và đoàn thể nhân dân các cấp và của nhân dân tham gia xây dựng chính quyền. Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện cải cách hành chính trên địa bàn tỉnh, tập trung vào các vấn đề: Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức trong bộ máy  chính quyền để nâng cao kỹ năng làm việc và tinh thần trách nhiệm trong giải quyết thủ tục hành chính. 

Thực hiện tốt việc quy hoạch và đào tạo đội ngũ cán bộ chủ chốt trong bộ máy chính quyền địa phương. Tiếp tục đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ trọng tâm hàng năm của Chủ tịch UBND các cấp, hướng đến xây dựng quy chế đánh giá kết quả hoạt động của bộ máy chính quyền địa phương thông qua một số tiêu chí cụ thể về hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy chính quyền địa phương.

 Thế Phương (thực hiện)