Quang cảnh phiên họp.

Sửa đổi các luật liên quan 

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, theo báo cáo của các cơ quan hữu quan được phân công qua rà soát, có 32 Luật cần sửa đổi, bổ sung các Điều liên quan đến quy hoạch để phù hợp với dự án Luật Quy hoạch (quy định tại Phụ lục 2 của dự thảo Luật). Để bảo đảm tính khả thi, Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉnh lý khoản 1 Điều 69 của dự thảo Luật theo hướng Luật Quy hoạch sẽ có hiệu lực từ ngày 1-1-2019. 

Các quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh thực hiện đến hết thời kỳ quy hoạch; trường hợp nội dung của quy hoạch đó không phù hợp với quy định của Luật Quy hoạch phải điều chỉnh theo quy định của Luật Quy hoạch. Đối với quy hoạch được tích hợp vào các quy hoạch, được thực hiện đến hết ngày 31-12-2020. Chính phủ rà soát, kiến nghị sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến quy hoạch trong các Luật thuộc danh mục quy định tại Phụ lục 2 của Luật, bảo đảm phù hợp với Luật Quy hoạch, trình Quốc hội xem xét, quyết định và có hiệu lực chậm nhất từ ngày 1-1-2019...

Đại biểu Nguyễn Văn Hiển (Lâm Đồng) cho rằng Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 1-1-2019 và đến 31-12-2020 sẽ hoàn thành các quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, trong khi đó, còn nhiều quy hoạch không được tích hợp và sẽ hết hiệu lực kể từ ngày 1-1-2019. Trong khoảng thời gian 2 năm đó (từ 1-1-2019 đến 31-12-2020), cần đặt vấn đề về việc quản lý nhà nước trên các lĩnh vực liên quan. 

Theo đại biểu, ngoài 32 luật, một số luật, pháp lệnh như Luật Dược, Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa, Luật Giáo dục quốc phòng và an ninh, Pháp lệnh Công nghiệp quốc phòng giáo dục... cũng có quy định về quy hoạch, trong đó quy định cả trách nhiệm lập, phê duyệt quy hoạch. Để bảo đảm tính thống nhất, khả thi của dự án Luật, cần rà soát kỹ hơn các luật, điều luật cũng như lộ trình sửa đổi. 

Đồng tình với đại biểu Nguyễn Văn Hiển là còn một số luật cần tiếp tục được rà soát và sửa đổi, đại biểu Trần Thị Dung (Điện Biên) nhận định còn nhiều luật liên quan cần sửa đổi hơn nữa, có ý kiến cho rằng có thể lên đến trên 50 dự án luật cần sửa đổi. "Quy hoạch là công cụ quản lý liên quan đến sự vận hành của một ngành, lĩnh vực, do đó cần hết sức thận trọng khi đề xuất sửa đổi các nội dung liên quan, cần có sự trao đổi lấy ý kiến các bộ ngành chịu sự tác động trước khi quyết định, bởi dưới góc độ quản lý ngành, các ngành có vấn đề chưa thực sự hợp lý, cần đề xuất sửa đổi mới bảo đảm tính khoa học và khả thi," đại biểu Dung nói. 

Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết sẽ tiếp tục xem xét, rà soát các luật và điều luật có liên quan để sửa đổi cho thống nhất. Những quy hoạch đã được duyệt, nếu phù hợp thì sẽ thực hiện đến hết thời kỳ quy hoạch, nếu không còn phù hợp sẽ được thực hiện theo quy định của Luật Quy hoạch. Những quy hoạch được tích hợp, được phê duyệt phải thực hiện hết thời kỳ quy hoạch mới chuyển sang thực hiện theo quy hoạch mới. Toàn bộ quy hoạch ngành, một số quy hoạch sản phẩm sẽ hết hiệu lực ngay khi Luật này có hiệu lực. 

Ngăn ngừa lợi ích nhóm 

Trước tình trạng lạm phát quy hoạch, hiện cả nước có tới trên 19 nghìn bản quy hoạch thuộc mọi lĩnh vực (trong đó có cả quy hoạch sản phẩm như quy hoạch sắn, càphê...), có ý kiến cho rằng để ngăn ngừa lợi ích cục bộ, lợi ích nhóm có thể xảy ra, cần bổ sung mục tiêu hoạt động quy hoạch, đó là “hoạt động quy hoạch phải vì sự phát triển KT-XH của đất nước. 

Theo đại biểu Tô Văn Tám (Kom Tum), phải bảo đảm nguyên tắc tính khoa học, dự báo, khả thi, tiết kiệm và sử dụng nguồn lực trong hoạt động quy hoạch. Các đại biểu Nguyễn Thanh Phương (Cần Thơ), Võ Đình Tín (Đắk Nông) cho rằng quy hoạch cần tiếp cận theo hướng tầm nhìn lâu dài. Quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh cần căn cứ vào quy hoạch tổng thể quốc gia và tính đặc thù của mỗi vùng, mỗi tỉnh. Quy hoạch phải bảo đảm  phát triển bền vững kinh tế, xã hội môi trường và phát triển cân đối liên kết giữa các vùng miền quốc gia. 

Đại biểu Lê Công Đỉnh (Long An) đề nghị làm rõ các hành vi bị cấm, nhằm chống lại lợi ích nhóm trong lập, thực hiện quy hoạch, quan tâm xử lý vi phạm trong quy hoạch....

Bồi thường khi quy hoạch treo 

Các ĐBQH cho rằng thời gian qua các chương trình, dự án trong quy hoạch, nhất là quy hoạch phân khu chức năng; cụm công nghiệp, khu dân cư, thương mại, chậm hoặc không triển khai, “quy hoạch treo” là khá phổ biến, ảnh hưởng đến đời sống người dân trong vùng dự án cũng như trong vùng quy hoạch. Do vướng quy hoạch, người dân không thể xây dựng mới nhà cửa, chuyển mục đích sử dụng đất, không thể đầu tư phát triển nguồn lực xã hội, quốc gia.

Đại biểu Lê Công Đỉnh (Long An) đề nghị trong Luật Quy hoạch cần quy định rõ trách nhiệm bồi thường thiệt hại của các tổ chức, cá nhân có liên quan đến quy hoạch vì lâu nay các quy hoạch chậm, treo chế tài không rõ. Sau khi quy hoạch được công bố phải có kế hoạch triển khai quy hoạch. Còn đại biểu Nguyễn Bắc Việt (Ninh Thuận) đề nghị làm rõ việc lãng phí trong quy hoạch, lãng phí do để quy hoạch treo hay nguồn tiền lập quy hoạch để ngăn chặn các hành vi vi phạm.

* Buổi chiều, các ĐBQH tiến hành thảo luận tại tổ về dự thảo Nghị quyết về xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng; Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật các Tổ chức tín dụng.

Theo TTXVN