Cân nhắc phạm vi sửa đổi

Trình bày Tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết sau hơn 3 năm thực hiện Luật Đầu tư công, tuy đạt được nhiều kết quả tích cực, nhưng trong quá trình triển khai thực hiện đã xuất hiện một số hạn chế, vướng mắc.

Một số quy định trong Luật quá cứng nhắc, hoặc chưa đầy đủ, không đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và các Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ (bên phải), Phùng Quốc Hiển (bên trái) tại phiên họp. (Ảnh: Trọng Đức/TTXVN)

Bên cạnh đó, Luật Đầu tư công có một số điểm chưa thống nhất với các luật khác như Luật Ngân sách nhà nước, Luật Xây dựng, Luật Đất đai, Luật Bảo vệ môi trường, Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Quy hoạch... Do đó, việc sửa đổi Luật là cần thiết.

Chính phủ đã có Tờ trình số 127/TTr-CP ngày 12-4-2018 báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư công.

Thảo luận tại phiên họp, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí sửa đổi Luật nhằm đổi mới, nâng cao hiệu quả quản lý đầu tư công, tuy nhiên không đồng ý về phạm vi sửa đổi.

Ngân sách phải được quản lý và giám sát chặt chẽ

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính-Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải, đại diện cơ quan thẩm tra dự án Luật, cho biết Dự thảo Luật có nhiều điều khoản giao Chính phủ quy định chi tiết. Qua rà soát cho thấy trong số 106 điều luật có đến gần 30 điều luật quy định giao Chính phủ hướng dẫn.

Trong số đó, nhiều nội dung quan trọng không thuộc thẩm quyền hướng dẫn như: Các trường hợp điều chỉnh làm tăng tổng mức đầu tư; thẩm định dự án; thẩm quyền quyết định dự án đặc biệt; thứ tự ưu tiên, lựa chọn danh mục dự án.

Điều này một mặt không phù hợp thẩm quyền, mặt khác sẽ làm phát sinh vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện, không bảo đảm yêu cầu pháp điển hóa.

Do đó, Chính phủ cần quy định chi tiết tối đa các điều, khoản trong dự thảo Luật, bảo đảm tính cụ thể, minh bạch, phù hợp về thẩm quyền. Đối với những vấn đề thuộc thẩm quyền hướng dẫn, Chính phủ cần khẩn trương xây dựng dự thảo Nghị định trình kèm dự thảo Luật.

Dự thảo Luật sửa đổi theo hướng bỏ quy định hiện hành về nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong việc điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn và hằng năm, giao Chính phủ thẩm quyền này.

Để bảo đảm tính thống nhất với các quy định của pháp luật hiện hành, trong đó có Luật Ngân sách nhà nước, bảo đảm tính phù hợp với Nghị quyết 26 của Quốc hội và giữ ổn định như thực tiễn đang triển khai, Thường trực Ủy ban Tài chính-Ngân sách đề nghị giữ như quy định hiện hành về thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Dự thảo Luật cần quy định rõ nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, bao gồm: Quyết định điều chỉnh cơ cấu, mức vốn đầu tư công cho các chương trình, dự án trong trường hợp không làm thay đổi tổng mức vốn kế hoạch đã được Quốc hội quyết định; xem xét, quyết định danh mục các dự án sử dụng vốn đầu tư công; điều chỉnh danh mục các dự án đầu tư công; giám sát việc thực hiện phân bổ và giao kế hoạch vốn đầu tư công của các bộ, ngành, địa phương...

Một điểm đáng chú ý trong dự thảo Luật là quy định dự án quan trọng quốc gia là dự án sử dụng vốn đầu tư công từ 35.000 tỷ đồng trở lên (hiện nay là 10.000 tỷ đồng).

Ủy ban Tài chính-Ngân sách cho rằng Tờ trình của Chính phủ mới chỉ nêu mức này tương đương 0,6% GDP mà chưa đưa ra cơ sở điều chỉnh, đánh giá tác động nên chưa đủ căn cứ.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính-Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải phân tích: Việc điều chỉnh tăng tổng mức đầu tư chỉ áp dụng trong trường hợp có biến động lớn về chỉ số giá tiêu dùng.

Trong khi đó, 3 năm qua, tính từ thời điểm áp dụng Luật, chỉ số giá tiêu dùng không biến động lớn.

Quy định hiện hành về xác định mức vốn của Dự án quan trọng quốc gia là từ 10.000 tỷ đồng trở lên đã được tính toán, bảo đảm phù hợp với điều kiện thực tế của Việt Nam, với khả năng cân đối nguồn vốn ngân sách Nhà nước.

Ngoài ra, số dự án có tổng mức đầu tư trên 10.000 tỷ đồng vốn đầu tư công thời gian qua là rất ít, việc triển khai quy định này không phát sinh vướng mắc về mức trần vốn của dự án.

Trưởng Ban Dân nguyện của Ủy ban Thường vụ Quốc hội Nguyễn Thanh Hải cho rằng về nguyên tắc, chi tiền của dân thì phải xin phép cơ quan dân cử.

Việc căn cứ vào GDP để nâng tiêu chí dự án phải trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội là chưa hợp lý. Điều quan trọng là cần căn cứ vào năng lực của cơ quan thẩm định, cơ quan cho phép.

Khi số lượng đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách ngày càng cao, có đủ năng lực và thời gian thì đáng ra số vốn được quy định phải trình càng giảm.

Theo Vietnamplus