Với thiết kế có vẻ sành điệu, đa dạng về hương vị kèm theo những lời quảng cáo về tính tiện lợi, độ an toàn... thuốc lá thế hệ mới thu hút sự quan tâm và sử dụng của giới trẻ như một trào lưu có tính thời thượng. Tuy nhiên, ít ai biết được tác hại khôn lường ẩn sau vẻ “thời thượng” đó.

Tác hại của thuốc lá điện tử

Nhiều người nhầm tưởng thuốc lá điện tử ít tác hại hơn thuốc lá điếu truyền thống.

Thuốc lá điện tử chứa nhiều chất độc hại, gây nghiện, gây bệnh tật, tử vong. Theo Liên minh Kiểm soát thuốc lá Đông Nam Á (SEATCA) đa phần thuốc lá điện tử có chứa nicotin - chất gây nghiện cao, là nguyên nhân gây các bệnh tim mạch, hô hấp, tiêu hóa và ung thư. Sử dụng nicotin quá liều gây ngộ độc. Nghiện nicotin là một trong những nguyên nhân gây các bệnh tim mạch, đột quỵ.

Đối với trẻ em và phụ nữ mang thai: Nicotin trong thuốc lá điện tử gây hại cho sự phát triển não bộ ở trẻ em vì não bộ của trẻ đang trong giai đoạn phát triển, nicotin cũng ảnh hưởng xấu tới sức khỏe của bà mẹ và thai nhi trong thai kỳ, gây ra sinh non và thai chết lưu.

Đối với thanh thiếu niên: Những thay đổi do nicotin gây ra trong hệ thần kinh, trong não khiến người dùng ở nhóm tuổi trẻ dễ bị nghiện nicotin hơn và vì thế ảnh hưởng đến sức khỏe sẽ đến sớm và trầm trọng hơn trong tương lai.

Trong dung dịch thuốc lá điện tử còn có: glycerin, propylene glycol và hương liệu (có hơn chục nghìn loại hương liệu). Propylene glycol (mặc dù được coi là an toàn trong thực phẩm nhưng không phải để hít) có thể tạo thành propylene oxide, một chất gây ung thư khi được đun nóng và hóa hơi. Glycerin/Glycerin gốc thực vật: Khi được đun nóng và hóa hơi, tạo thành acrolein, gây kích ứng đường hô hấp trên và làm tăng mảng bám trong mạch máu cũng như tạo huyết khối, tăng nguy cơ tim mạch nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

Các chất độc hại trong thuốc lá điện tử còn gây tổn thương phổi cấp. Thời gian gần đây, số liệu từ các quốc gia cho thấy sử dụng thuốc lá điện tử gây các ca viêm phổi cấp nguy kịch (2807 ca bệnh phổi cấp, 68 ca tử vong ở Mỹ); động kinh, các bệnh về răng miệng, ngộ độc (hơn 2.600 ca ở Mỹ, EU, Canada, Hàn Quốc); gây tai nạn thương tích (các vụ nổ/bỏng, chấn thương, gãy xương chiếm tới 2.035 ca ở Mỹ giai đoạn 2015-2017, trong đó có 2 ca tử vong);... Đây chỉ là các số liệu phát hiện được vì trên thực tế chưa có sự thống kê, nghiên cứu đầy đủ, có hệ thống về tác hại của thuốc lá điện tử như thuốc lá điếu thông thường.

Thuốc lá điện tử với các ống dung dịch được đóng gói cho hàng trăm hơi hút, hầu như không có định lượng về nồng độ nicotin trong mỗi ml. Điều này dẫn đến nguy cơ người sử dụng tăng liều lượng, mức độ dung nạp nicotin và gây nguy cơ ngộ độc cấp tính.

Thuốc lá điện tử sử dụng nhiều hương liệu, hóa chất. Nguyên liệu phối trộn nhiều loại thành phần khác nhau nên có thể bị lợi dụng để sử dụng ma túy thông qua việc phối trộn. Tại Việt Nam, tình trạng tội phạm ma túy trộn các loại ma túy vào các sản phẩm thuốc lá điện tử và hướng vào đối tượng học sinh, sinh viên và giới trẻ đang rất phức tạp và một số vụ việc đã được điều tra, phát hiện.

Tác hại của thuốc lá làm nóng

Tổ chức Y tế thế giới khuyến cáo: Thuốc lá làm nóng (HTPs) tạo ra chất khí độc hại, có nhiều chất độc giống như trong khói thuốc lá điếu thông thường. Dù HTPs được nung ở nhiệt độ thấp hơn, nhưng vẫn tạo ra những hóa chất tương tự như trong khói thuốc lá (Acrolein, Volatile Organic Chemicals, Acetaldehyde, Carbon monoxide, Polycyclic Aromatic Hydrocarbons, kim loại nặng, Formaldehyde... một số hóa chất được xếp vào nhóm gây ung thư). Nồng độ một số hóa chất thấp hơn trong thuốc lá điếu thông thường nhưng nồng độ một số hóa chất khác lại cao hơn, và nồng độ hóa chất thấp không đồng nghĩa với giảm nguy cơ đối với sức khỏe.

Thuốc lá điện tử sử dụng nhiều hương liệu, hóa chất.

Khói thuốc nung ngoài gây hại cho người hút thì còn gây tác hại cho người xung quanh do hút thuốc thụ động: Thuốc lá làm nóng chứa nicotin là chất gây nghiện mạnh, có hại cho sức khỏe, đặc biệt đối với trẻ em, trẻ vị thành niên và phụ nữ có thai. Phơi nhiễm chất nitrosamines liên quan tới ung thư phổi, mũi, thực quản, gan, tuyến tụy và cổ tử cung. 

Phơi nhiễm chất aldehydes như formaldehyde có thể gây ung thư phổi và mũi, ngoài việc khiến cho phổi dễ bị nhạy cảm trước các nhiễm khuẩn. Phơi nhiễm carbon monoxide làm giảm việc cung cấp oxy tới tim, làm tăng nguy cơ gây huyết khối, bệnh tim và đột quỵ. Phơi nhiễm acrolein góp phần làm tăng mảng bám trong mạch máu cũng như tạo huyết khối, tăng nguy cơ tim mạch và đột quỵ. Phơi nhiễm cũng gây tổn hại khả năng chống viêm của phổi.

Cần cấm sử dụng thuốc lá thế hệ mới

Tại Việt Nam, toàn bộ tiêu chuẩn Việt Nam về thuốc lá hiện hành đều mới chỉ được áp dụng cho sản phẩm thuốc lá truyền thống. Đối với các mặt hàng thuốc lá thế hệ mới hiện vẫn đang chưa được phân loại hàng hóa, chưa có tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật để nhập khẩu. Một thực trạng đang diễn ra đó là hiện nay sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng… hầu hết đang được nhập lậu vào Việt Nam và chủ yếu là hàng Trung Quốc vì giá thành rẻ, dễ nhập.

Nguy hiểm hơn mặt hàng này hiện phân phối thông qua các kênh không chính thức do loại mặt hàng chưa được quản lý chặt, chưa có hệ thống tiêu chuẩn kỹ thuật được bán tràn lan, trôi nổi trên mạng, các cửa hàng nhỏ lẻ. Thực tế này đã và đang gây thất thu một nguồn thuế khá lớn cho Nhà nước đồng thời, còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ như: Sản phẩm giả; sản phẩm kém chất lượng… Tất cả những yếu tố này đều có khả năng gây mất an toàn, tổn hại đối với sức khỏe người tiêu dùng.

Trước những nguy hại của các sản phẩm “thuốc lá mới”, Bộ Y tế dự kiến sẽ xây dựng hệ thống văn bản để trình lên Chính phủ và Quốc hội trong việc cấm sử dụng thuốc lá thế hệ mới trên lãnh thổ Việt Nam nhằm bảo vệ sức khỏe cho người Việt Nam, đặc biệt là thế hệ trẻ.

Phát hiện một xe khách chở 2.700 gói thuốc lá nhập lậu

Vào khoảng 10 giờ 30 phút ngày 1/7, Phòng Cảnh sát Kinh tế, Công an tỉnh Gia Lai phối hợp với Công an huyện Đak Đoa phát hiện một xe khách chở 2.700 gói thuốc lá nhập lậu.

Những bệnh tật khi phụ nữ tiếp xúc thường xuyên với khói thuốc lá

Hút thuốc không chỉ gây ra ung thư phổi mà còn có thể dẫn đến những loại ung thư khác như ung thư miệng, môi, yết hầu, bàng quang, thận, dạ dày, gan, cổ tử cung...

Hãy từ bỏ thuốc lá vì sức khỏe tim mạch của bạn

Thuốc lá chứa hàng nghìn hóa chất trong đó có nhiều chất độc hại, nguy hiểm cho sức khỏe song nhiều người vẫn không từ bỏ được thói quen hút thuốc. Thói quen này đang khiến người nghiện thuốc lá phải đối diện với nhiều căn bệnh về tim mạch. 

Ba đối tượng vứt 9.000 gói thuốc lá ngoại để thoát thân

Khi bị lực lượng chức năng áp sát, ba đối tượng chở hàng lậu vội rút dây buộc, bỏ lại 9.000 bao thuốc lá chắn ngang giữa đường để chạy thoát thân.

Muốn da khỏe đẹp, hãy từ bỏ thuốc lá

Khi ai đó đề cập đến tác hại của việc hút thuốc lá trên làn da của bạn, điều đầu tiên bạn nghĩ đến là gì? Hầu hết chúng ta có thể nghĩ đến các nếp nhăn trên khuôn mặt. Trên thực tế, khói thuốc lá gây hại cho da theo những cách khác nhau, ảnh hưởng đến cả ngoại hình và sức khỏe của người hút.

Thuốc lá làm suy giảm não bộ

Não bộ là cơ quan quan trọng bị ảnh hưởng rất nhiều bởi thói quen hút thuốc. Mỗi khi bạn hút thuốc, các chất hóa học có trong điếu thuốc cũng đến não. 

Hệ tiêu hóa tổn hại thế nào nếu hút thuốc lá?

Tất cả chúng ta đều biết rằng hút thuốc lá là một trong những thói quen nguy hiểm nhất có thể hủy hoại sức khỏe bằng nhiều cách.

Đỗ Hằng