Học sinh Trường THPT Bố Hạ (Yên Thế) ôn tập môn Ngữ văn chuẩn bị cho kỳ thi THPT quốc gia 2017.

Tỷ lệ chọn học nghề tăng

Trước đây, công tác hướng nghiệp bậc THPT chưa hiệu quả, phần lớn học sinh khi tốt nghiệp đều mong muốn học lên ĐH, CĐ mà chưa hiểu hoặc hiểu không đầy đủ tính chất công việc, chọn nghề theo cảm tính dẫn đến nhiều hệ lụy. 

Hai năm gần đây, tỷ lệ học sinh Bắc Giang thi THPT quốc gia để lấy kết quả xét tốt nghiệp, sau đó học nghề hoặc đi làm ngay có xu hướng tăng lên. Cụ thể, năm 2015 có 9.627 thí sinh nguyện vọng tốt nghiệp/tổng số 19.415 em dự thi THPT quốc gia (đạt 49,5%); năm 2016 có 10.749/19.291 em (đạt 55,7%). Ông Tạ Văn Ánh, Trưởng Phòng Giáo dục Chuyên nghiệp - Giáo dục Thường xuyên, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) cho biết: "Công tác tư vấn, phân luồng hướng nghiệp THPT đã từng bước làm thay đổi nhận thức, giúp nhiều phụ huynh, học sinh hiểu ra rằng đại học không phải con đường duy nhất để lập thân, lập nghiệp". 

Đồng hành cùng học sinh, những ngày này, ban giám hiệu các trường đang triển khai hoạt động tư vấn nghề nghiệp. Ông Trần Thanh Hải, Hiệu trưởng Trường THPT Bố Hạ (Yên Thế) nói: "Ngay từ đầu cấp, chúng tôi chủ động tư vấn định hướng mục tiêu nghề nghiệp cho học sinh. Sắp xếp lớp phù hợp với năng lực, thuận lợi cho công tác bồi dưỡng, ôn tập. Dịp này, Ban giám hiệu tiếp tục chỉ đạo đoàn trường, giáo viên chủ nhiệm tranh thủ giờ sinh hoạt hoặc ngoại khóa tổ chức nói chuyện hướng nghiệp...  

Các cấp bộ đoàn, doanh nghiệp cũng tích cực tham gia tư vấn, hướng nghiệp. Mới đây, tại Trường Phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh, hơn 300 học sinh (khối 10, 11, 12) sôi nổi tham gia ngày hội tư vấn đồng hành cùng mùa thi THPT quốc gia 2017 do Tỉnh đoàn, Hội Sinh viên Bắc Giang tại Hà Nội, một số doanh nghiệp, trường học phối hợp thực hiện. Em Đinh Thị Lan Anh, lớp 12B tâm sự: "Em thích học nghề thiết kế thời trang hoặc công nghệ thông tin nhưng băn khoăn chưa biết có phù hợp hay không. Nhờ các anh chị sinh viên tận tình giải thích, em đã hiểu kỹ hơn về công việc này để có thể đưa ra lựa chọn phù hợp". Ngay trong tháng 3 này, Trung tâm Giới thiệu việc làm thanh niên (Tỉnh đoàn), Sở GD&ĐT, Đài PT-TH tỉnh phối hợp mời các chuyên gia, nhà nghiên cứu tổ chức tư vấn mùa thi, định hướng chọn nghề trực tiếp tới học sinh THPT. Những tư vấn bổ ích từ chuyên gia được ban tổ chức in đĩa VCD, chuyển đến các trường làm tư liệu phổ biến rộng rãi tới học sinh THPT toàn tỉnh. 

Tiếp tục tháo gỡ khó khăn                             

Trước kỳ thi THPT quốc gia, nhiều học sinh tỏ ra lúng túng khi đưa ra quyết định chọn ngành, chọn trường. Bên cạnh đó, một số giáo viên chia sẻ do chủ yếu tập trung cho chuyên môn giảng dạy, chưa quan tâm tìm hiểu để có thông tin giúp các em định hướng nghề nghiệp nên chủ yếu là phổ biến quy chế thi, quy chế tuyển sinh, cách điền thông tin trên phiếu đăng ký dự thi. Thầy giáo Nguyễn Văn Thi, Hiệu trưởng Trường THPT Lục Ngạn số 3 cho biết: "Chúng tôi thường tham khảo ý kiến các chuyên gia, tìm hiểu trên mạng xã hội và thực tiễn đời sống để tư vấn cho học trò. Tuy vậy, những thông tin cụ thể dự báo nhu cầu sử dụng lao động ở các ngành nghề để giáo viên làm căn cứ tư vấn hiện nay đang rất thiếu". 

Thành viên Hội Sinh viên Bắc Giang tại Hà Nội tư vấn chọn nghề cho học sinh Trường Phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh.

Để hoạt động tư vấn hướng nghiệp mang lại lợi ích thiết thực cho học sinh, gần đây, nhiều trường THPT đã mời cựu học sinh thành đạt, tổ chức đoàn thanh niên về chia sẻ kinh nghiệm ôn thi, chọn trường, chọn nghề. Cách làm này được ban giám hiệu các trường đánh giá là hiệu quả bởi hình thức trao đổi trực tiếp dễ hiểu, thông tin tin cậy. Bên cạnh đó, nhiều ý kiến đề xuất ngành giáo dục tỉnh và các cơ quan chuyên môn kiến nghị với T.Ư nên tổ chức điều tra, khảo sát, dự báo nhu cầu lao động theo từng giai đoạn để làm cơ sở hướng nghiệp. 

Hoạt động tư vấn không chỉ tập trung vào đối tượng học sinh THPT mà cần tiến hành từ cuối cấp THCS; tổ chức thường xuyên trong năm học; quan tâm đến các trường ở vùng sâu, vùng xa, nơi có tỷ lệ học sinh đăng ký học nghề cao. Cùng đó, tổ chức nhiều hoạt động trải nghiệm thực tế, tạo sân chơi cho học sinh tham gia và bộc lộ năng khiếu. Phụ huynh đồng hành cùng chia sẻ, tìm hiểu thông tin giúp con chọn nghề, chọn trường học phù hợp sở thích, năng lực và điều kiện gia đình.

Mai Toan