Được cấp phép làm nhà ở riêng lẻ nông thôn với 7 tầng nhưng tòa nhà tại thôn Phúc Long, xã Tăng Tiến (Việt Yên) xây lên tầng thứ 8.

Tự thiết kế, xây dựng

Những ngày cuối tháng 10, chúng tôi có dịp khảo sát một số khu nhà trọ công nhân trên địa bàn huyện Việt Yên. Điểm dừng chân đầu tiên là nhà trọ Mạnh Thủy, thôn My Điền 1, xã Hoàng Ninh. Tòa nhà được xây dựng kiên cố, có mái che khá hiện đại. Để tiết kiệm diện tích, chủ nhà thiết kế một cầu thang bộ bằng sắt dẫn lên tầng 5. Tòa nhà có 57 phòng với khu vệ sinh khép kín. Giá thuê từ 800 nghìn đến 1,1 triệu đồng/phòng. Tại đây lắp đặt camera giám sát 24/24 giờ, có người trông giữ phương tiện và một cửa hàng tạp hóa cung cấp nhu yếu phẩm cần thiết. Tuy vậy, chị Nguyễn Thị Thủy, chủ dãy trọ cho biết, công trình do gia đình tự thiết kế, xây dựng nên chưa lắp đặt dụng cụ phòng cháy, chữa cháy (PCCC), chưa đăng ký kinh doanh, kê khai nộp thuế. Cách đó không xa, gia đình ông Nguyễn Quang Nhân có 18 phòng trọ cho thuê trong nhiều năm qua; bình quân doanh thu đạt 15 triệu đồng/tháng.

Theo ông Nguyễn Xuân Đang, Trưởng thôn My Điền 1, thôn có hàng trăm hộ kinh doanh nhà trọ với hơn 3,3 nghìn phòng. Vài năm trở lại đây, nhu cầu thuê nhà ở của công nhân tăng cao, nhiều hộ đầu tư hàng chục tỷ đồng xây dựng nhà cho thuê. Trên thực tế, thôn, xã chỉ quản lý về nhân khẩu còn tùy vào điều kiện kinh tế, mỗi nhà xây một kiểu, không ai biết mức độ an toàn của các công trình ra sao.

Tương tự, tại thôn Phúc Long, xã Tăng Tiến có hàng chục nhà trọ mọc lên san sát, nhà ít từ 5 đến 7 phòng, nhiều khoảng 60 phòng nhưng đa phần chưa thực hiện bất kỳ thủ tục pháp lý nào. Đáng chú ý, năm 2016, bà Vũ Bích Ngọc, xã Tăng Tiến được UBND huyện Việt Yên cấp phép xây dựng nhà ở riêng lẻ nông thôn với 7 tầng. Nhưng khi đưa vào sử dụng, tòa nhà đã “mọc” thêm tầng thứ 8, chia ra hơn 100 phòng trọ với tên gọi Ký túc xá của Công ty TNHH Newwing (KCN Vân Trung). Hiện nay có khoảng một nghìn người sinh sống ở đây. Đến nay, bà Ngọc chưa đăng ký kinh doanh.

Nhà trọ chưa bảo đảm quy định tại thôn My Điền 1, xã Hoàng Ninh (Việt Yên).

Cần lập lại trật tự

Theo Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Việt Yên, cho thuê nhà trọ là dịch vụ có thu tiền, chỉ các hộ, đơn vị được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh mới được thực hiện. Bên cạnh đó, nhà trọ phải đáp ứng các tiêu chuẩn về diện tích, cảnh quan, vệ sinh môi trường, an ninh trật tự, PCCC; đồng thời niêm yết, công khai giá cho thuê; chủ nhà trọ buộc phải kê khai, nộp thuế theo quy định... Tuy nhiên, kết quả khảo sát sơ bộ của UBND huyện Việt Yên cho thấy, toàn huyện có hơn một nghìn hộ có phòng trọ cho thuê với khoảng 10 nghìn phòng nhưng đa phần được cơi nới, xây dựng tạm bợ, không bảo đảm diện tích, vệ sinh môi trường, an toàn; phòng, chống cháy nổ. Đặc biệt, hơn 90% số hộ chưa làm thủ tục xin cấp phép kinh doanh và các giấy tờ liên quan khác; các khu trọ đều chưa được cấp biên bản PCCC...

Khảo sát cho thấy, nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do các cấp, ngành, UBND huyện, xã  thả nổi hoạt động cho thuê nhà trọ công nhân. UBND các xã còn đứng ngoài cuộc, chủ yếu phó mặc cho lực lượng công an quản lý hành chính về nhân khẩu. Công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức chấp hành quy định của người dân chưa được quan tâm đúng mức. Bên cạnh đó, việc cấp phép xây dựng, quản lý sau cấp phép của các cấp, ngành còn lỏng lẻo; nhiều tổ chức, cá nhân lợi dụng, tự ý chuyển đổi công năng, mục đích sử dụng đất, công trình nhằm trục lợi từ việc trốn thuế và các nghĩa vụ tài chính khác.

Từ thực tế trên, Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện đã tham mưu với UBND huyện thành lập đoàn kiểm tra liên ngành có sự tham gia của Phòng Kinh tế và hạ tầng, Chi cục Thuế, Đội Quản lý thị trường, Công an huyện, UBND xã và lãnh đạo các thôn kiểm tra, rà soát, tuyên truyền các quy định liên quan giúp các hộ, người dân chấp hành quy định về kinh doanh nhà trọ. Ông Lê Văn Khu, Trưởng phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Việt Yên cho biết, đến nay tổ công tác liên ngành đang tiến hành khảo sát các khu trọ, kết quả bước đầu cho thấy công tác quản lý nhà trọ trên địa bàn còn lỏng lẻo, chưa bảo đảm quy định, tiềm ẩn nguy cơ mất an ninh trật tự, dễ dẫn đến các tác động tiêu cực. Dự kiến, tháng 11, việc kiểm tra, đánh giá những tồn tại, hạn chế sẽ hoàn thành, Phòng sẽ đề xuất với UBND huyện về chủ trương quản lý phù hợp, từng bước đưa dịch vụ kinh doanh nhà trọ vào nền nếp, đúng quy định.

Văn Thương