Nơi ráo riết, chỗ thờ ơ

Thời điểm này, tại các ngã ba, ngã tư đường dẫn vào các thôn, hộ chăn nuôi và quanh các chuồng trại chăn nuôi trên địa bàn xã An Thượng (Yên Thế) đâu đâu cũng một màu trắng của vôi bột. Ông Nguyễn Văn Phương, thôn An Thành cho biết, sau khi được chính quyền địa phương thông báo về nguy hại của bệnh DTLCP và cấp vật tư phòng, chống dịch, gia đình ông cũng như các hộ chăn nuôi trong thôn nhất loạt thực hiện rắc vôi bột, phun hóa chất tiêu độc khử trùng nhà cửa, chuồng trại, ngăn bệnh dịch xâm nhiễm.

Các thành viên làm nhiệm vụ tại chốt kiểm soát gần Bến phà Đồng Việt, xã Đồng Việt (Yên Dũng).

Ban lãnh đạo các thôn đến từng hộ chăn nuôi yêu cầu ký cam kết thực hiện phòng, chống bệnh DTLCP... Chủ tịch UBND xã An Thượng Bùi Xuân Cung nói: “Chúng tôi đã quy định rõ trách nhiệm của các bên. Cụ thể, UBND xã chịu trách nhiệm chỉ đạo, chuẩn bị các phương án phòng, chống dịch và thành lập một tổ kiểm tra cơ động theo dõi, hướng dẫn xử lý khi có dịch xảy ra; thôn chịu trách nhiệm theo dõi, nắm tình hình dịch bệnh đến tận hộ và xử lý khi có vật nuôi chết; các chủ nuôi phải tự tiêu độc, khử trùng chuồng trại, thực hiện đúng nội dung ký cam kết”.

Tuy nhiên, đến thời điểm ngày 12-3, không phải tất cả các nơi trong tỉnh đều thực hiện tốt việc phòng, chống bệnh DTLCP như An Thượng. Từ nhiều năm nay, gia đình anh Nguyễn Văn Tuân, thôn Vân Cốc 1, xã Vân Trung (Việt Yên) luôn duy trì đàn lợn hơn 50 con. Anh Tuân cho hay, đàn lợn của gia đình được nuôi chủ yếu bằng nguồn thức ăn dư thừa của các bếp ăn tập thể. Không chỉ có các hộ ở xã Vân Trung mà nhiều xã khác trong vùng cũng làm tương tự. Có trang trại nuôi hàng trăm con lợn/lứa tại thôn Khả Lý Hạ, xã Quảng Minh (Việt Yên) vẫn thường xuyên làm theo cách này. Cá biệt, hộ ông Thân Văn Sang, thôn 3, xã Tân Mỹ (TP Bắc Giang) xuống tận Bắc Ninh mua thức ăn thừa về “chia sẻ” cho nhiều hộ nuôi lợn khác trên địa bàn. Được biết, đây là một trong 5 nguồn lây bệnh DTLCP trên đàn lợn và đang bị ngành chức năng nghiêm cấm.

Theo báo cáo của Chi cục Chăn nuôi và Thú y (Sở Nông nghiệp và PTNT), đến hết ngày 12-3 mới có TP Bắc Giang thực hiện xong việc tổ chức cho các hộ chăn nuôi ký cam kết phòng, chống bệnh DTLCP. Việc nhiều nơi chậm triển khai đồng nghĩa với các chủ nuôi không hiểu thấu đáo những khuyến cáo của cơ quan thú y ghi trong bản cam kết, thể hiện sự thiếu tập trung chỉ đạo của một số địa phương.

Phòng ngừa triệt để

Với quyết tâm không để dịch bệnh bùng phát, UBND tỉnh, các huyện, TP, ngành chức năng đã thành lập 56 đoàn, tổ liên ngành kiểm tra công tác phòng, chống dịch, quản lý giết mổ, vận chuyển tiêu thụ lợn tại các địa phương, lập 38 chốt kiểm tra, kiểm soát.

Thức ăn dư thừa được các hộ dân ở thôn Vân Cốc 1, xã Vân Trung (Việt Yên) gom về chăn nuôi lợn.

Đặc biệt, các đồng chí lãnh đạo Tỉnh ủy đã trực tiếp đến một số địa phương kiểm tra về vấn đề này. Tuy nhiên, sau hai tuần thực hiện đã bộc lộ nhiều điểm bất cập, hạn chế. Trước hết, một số chốt kiểm tra, kiểm soát bố trí chưa thực sự hợp lý, bảo đảm về cơ sở vật chất, chỗ nghỉ tại chỗ cho các thành viên tổ trực 24/24 giờ. Đơn cử như chốt chặn tại Bến phà Đồng Việt (Yên Dũng) được bố trí giữa góc cua, mỗi ngày có hàng trăm phương tiện chuyên chở vật liệu xây dựng qua lại, khiến bụi đất mù mịt phả vào lực lượng chức năng. Tại chốt cầu Yên Dũng đi Bắc Ninh lán trại dựng sơ sài, chưa có chỗ nghỉ tạm cho lực lượng chức năng... Bởi vậy, cần xác định việc phòng, chống dịch mới bắt đầu, chưa biết đến khi nào kết thúc nên các địa phương cần bố trí điểm chốt phù hợp, đáp ứng các yêu cầu thiết yếu cho lực lượng này duy trì hoạt động.

Theo thông tin từ Chi cục Chăn nuôi và Thú y (Sở Nông nghiệp và PTNT), tính đến ngày 14-3, cả nước đã có 17 tỉnh, TP công bố mắc DTLCP gồm: Hà Nội, Hải Dương, Nam Định, Thái Bình, Hưng Yên, Ninh Bình, Hà Nam, Thanh Hóa, Hải Phòng, Quảng Ninh, Thái Nguyên, Bắc Kạn, Điện Biên, Hòa Bình, Lạng Sơn, Sơn La và Nghệ An.

Một vấn đề nữa đặt ra, các địa bàn giáp ranh với những vùng có dịch như Hiệp Hòa, Yên Dũng, Tân Yên và Sơn Động… có nhiều bến sông, đường ngang, ngõ tắt thông thương. Trong khi đó, các chốt chặn dịch cơ bản chỉ nằm ở những trục đường chính nên rất khó kiểm soát triệt để. "Địa bàn huyện Yên Dũng có khoảng 10 hộ chuyên lấy thức ăn thừa từ các nhà máy, xí nghiệp về chăn nuôi lợn. Mặc dù, huyện đã yêu cầu các hộ này ký cam kết về phòng chống dịch, song việc giám sát được các hộ thực hiện nghiêm túc hay không lại rất khó khăn", ông Khổng Minh Tùng, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Yên Dũng nói.

Trong khi các trang trại chăn nuôi lớn thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch khá tốt thì tại khu vực chăn nuôi nông hộ (chiếm 70% số đầu lợn trong tổng đàn của tỉnh) lại rất khó kiểm soát vì không chăn nuôi khép kín, an toàn sinh học. Nếu không giám sát chặt chẽ ngay từ thôn, bản rất dễ xảy ra tình trạng người dân tự ý giết mổ lợn mắc bệnh hoặc vứt xác lợn chết ra kênh mương, ruộng đồng.

Bắc Giang có tổng đàn lợn gần 1,15 triệu con, nằm trong tốp 5 tỉnh chăn nuôi cao nhất của cả nước nên việc để bệnh DTLCP xâm nhiễm sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh tế tỉnh nhà. Thiết nghĩ, các địa phương, đơn vị, ngành chức năng, chủ nuôi cần thực hiện nghiêm, triệt để chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh, trong đó có việc kiểm soát chặt chẽ các nguồn có nguy cơ lây nhiễm cao, bởi dịch bệnh vẫn đang diễn biến rất phức tạp, khó lường.

Nam Bình- Đại La