Còn đó những “nút thắt”

Thực tế xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh không phải lúc nào, ở đâu cũng thuận lợi đi trên một con đường phẳng phiu mà ở đó vẫn có những nút thắt, gồ ghề. Khảo sát quá trình xây dựng NTM nhận thấy, một số địa phương còn chạy theo thành tích. 

Cơ sở chăn nuôi vịt sinh sản tại xã Bắc Lý (Hiệp Hòa).

Xã đạt NTM mà cuộc sống người dân chưa được cải thiện nhiều so với trước, KT-XH chưa có chuyển biến rõ nét. Đối với các xã đạt chuẩn, tiêu chí môi trường rất khó giữ, sau công nhận rác thải lại tràn lan khắp nơi. Là huyện đạt chuẩn NTM vào cuối năm ngoái nhưng vấn đề nan giải mà Việt Yên đang phải đối mặt đó là rác thải. 

Trên trục đường 295B, đoạn qua các xã: Hồng Thái, Hoàng Ninh và thị trấn Nếnh thường xuyên có rác thải sinh hoạt chất thành đống, bốc mùi hôi thối. Ở huyện Tân Yên, bãi rác xuất hiện ở các điểm như: Cụm công nghiệp Đồng Đình, đoạn qua địa phận xã Liên Sơn; trên ĐT295, đoạn gần trụ sở UBND xã Cao Xá gây mất mỹ quan. Đặc biệt, trong thời gian dịch tả lợn châu Phi bùng phát, tại địa bàn các huyện: Tân Yên, Hiệp Hòa, Lạng Giang, Yên Dũng, Lục Nam... người dân vứt xác lợn, rác thải xuống các dòng kênh khiến môi trường bị ô nhiễm nặng.

Một trong những điểm khó nữa là bình quân tiêu chí tại các xã nghèo, đặc biệt khó khăn thấp hơn nhiều so với bình quân chung toàn tỉnh (thấp hơn 5 tiêu chí/xã). Do nguồn vốn xây dựng NTM đòi hỏi lớn, điều kiện kinh tế của nhân dân vùng cao, đồng bào dân tộc thiểu số vẫn khó khăn nên giai đoạn 2016-2020, huyện Sơn Động không có thêm xã đạt chuẩn NTM. Một số xã chưa xác định đạt chuẩn, đội ngũ lãnh đạo chưa thể hiện quyết tâm mạnh mẽ trong xây dựng NTM.

Trình độ, kỹ thuật canh tác của người dân nâng lên nhưng ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất còn thấp. Tình trạng nông dân lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV), phân bón hóa học vào chăm sóc cây trồng đã gây ra những hệ lụy về sức khỏe cộng đồng, môi trường diễn ra khá phổ biến. Chẳng hạn, mỗi năm các nhà vườn huyện Lục Ngạn sử dụng khoảng 120-150 tấn thuốc bảo vệ thực vật; 50-70 nghìn tấn phân bón vô cơ. Số vật tư này bằng lượng dùng của nông dân 9 huyện, TP trong tỉnh cộng lại.

Người dân là chủ thể xây dựng NTM

Từ thực tiễn 10 năm xây dựng NTM, Bắc Giang đã đề ra nhiệm vụ xây dựng NTM cho giai đoạn tới với quan điểm: “Nông nghiệp, nông dân, nông thôn là chiến lược, xây dựng NTM là căn bản, tái cơ cấu nông nghiệp là then chốt, người dân là chủ thể”; đồng thời tỉnh xác định “Xây dựng NTM là quá trình liên tục, lâu dài, có điểm khởi đầu nhưng không có điểm kết thúc”. Vì thế, cần tiếp tục huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, trong đó người dân là chủ thể.

Cụ thể, năm 2020, tỉnh phấn đấu có thêm huyện Tân Yên đạt chuẩn huyện NTM. Cấp xã có thêm 18 xã, nâng tổng số xã đạt chuẩn NTM lên 132 xã, chiếm 65% tổng số xã toàn tỉnh. Tỷ lệ hộ nghèo giai đoạn 2016-2020 giảm còn 3,29%. 

Mục tiêu giai đoạn 2021-2025 có thêm huyện Yên Dũng, Hiệp Hòa đạt chuẩn huyện NTM; các huyện: Việt Yên, Lạng Giang, Tân Yên tiếp tục phấn đấu trở thành huyện NTM kiểu mẫu theo quy định của T.Ư. Chất lượng cuộc sống của cư dân nông thôn được nâng cao, thu nhập bình quân tăng ít nhất 1,8 lần so với năm 2020.

Để hoàn thành mục tiêu, nhiệm vụ trên đòi hỏi phải thực hiện đồng bộ các biện pháp. Trước hết cần quán triệt đầy đủ, nghiêm túc các chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước về xây dựng NTM đến với người dân. Đặc biệt phải có giải pháp thúc đẩy phát triển sản xuất nâng cao thu nhập cho người dân, giảm nghèo bền vững theo chiều sâu, coi đây là điểm cốt lõi, là gốc của Chương trình NTM. 

Đồng chí Dương Văn Thái, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Phó trưởng Ban chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM tỉnh cho biết, xác định xây dựng NTM không có điểm kết thúc, vì vậy cần tiếp tục huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, trong đó người dân là hạt nhân, giữ vai trò chủ thể trực tiếp xây dựng và hưởng thụ các chương trình. Đồng thời, phát huy mạnh mẽ các phong trào trong nhân dân như: Ngày Chủ nhật xanh; làm đường hoa, toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa mới... Những phong trào này phải được người dân xây dựng, nuôi dưỡng, duy trì và phát triển.

Điểm tồn lưu rác tại thị trấn Chũ (Lục Ngạn).

Để khắc phục bệnh thành tích, tỉnh chỉ đạo xây dựng NTM đi vào thực chất, tránh hình thức. Đối với địa phương đạt chuẩn, lấy địa bàn thôn tập trung xây dựng NTM kiểu mới, xã NTM nâng cao. Ưu tiên nguồn lực cho xã chưa đạt chuẩn. Thực hiện hiệu quả đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp, chuyển mạnh hình thức tổ chức sản xuất, ứng dụng khoa học công nghệ, nâng cao giá trị thu nhập, góp phần phát triển nông thôn bền vững.

Trong bối cảnh hiện nay, rác thải nông thôn đang là vấn đề bức thiết, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống người dân, vì thế cần chú trọng biện pháp tháo gỡ nút thắt này. Tỉnh đang tích cực triển khai xây dựng nhà máy xử lý rác thải quy mô liên vùng theo quy hoạch tại TP Bắc Giang, hai huyện Lục Nam, Hiệp Hòa. Các huyện, TP triển khai đề án thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải và giá dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải sinh hoạt. 

Một số ý kiến đề xuất, để môi trường trong lành nên tuyên truyền, hỗ trợ nhân rộng “Làng quê đáng sống” gắn với hình thành du lịch cộng đồng; đẩy mạnh phong trào nói không với túi ni-lông và rác thải nhựa. Sản xuất nông nghiệp an toàn, hữu cơ để hạn chế tác động tiêu cực của sản xuất nông nghiệp hàng hóa về lạm dụng thuốc BVTV, phân bón hóa học thời gian qua.

Cùng với các biện pháp trên, Bắc Giang tiếp tục nâng cao chất lượng y tế, giáo dục, xây dựng các thiết chế văn hóa, thể thao, bài trừ tệ nạn xã hội. Bảo tồn và phát huy sự đa dạng về văn hóa của các dân tộc, làm cơ sở nhân rộng các mô hình du lịch cộng đồng ở các vùng nông thôn.

Thực tế 10 năm qua cho thấy, cơ chế, chính sách có vai trò quan trọng, bởi vậy giai đoạn tới việc ban hành cơ chế, chính sách phù hợp sẽ góp phần tạo động lực cho xây dựng NTM. Hơn nữa, tổng nguồn vốn đầu tư cho xây dựng NTM tương đối lớn nên cũng phải tăng cường công tác kiểm tra, giám sát quá trình thực hiện, bảo đảm nguồn vốn được đầu tư đúng mục đích, phát huy hiệu quả, tránh lãng phí.

Nông thôn mới, đời sống mới: Kỳ 1- Những miền quê đáng sống

(BGĐT) - Xây dựng NTM, đời sống người dân được cải thiện; những tuyến đường rộng rãi được bê tông hóa bao quanh khu dân cư, triền đồi, vườn ruộng cây trái sum suê; những ngôi nhà kiên cố, khang trang chốn thôn quê mọc lên san sát… cho thấy nông thôn Bắc Giang đã mang diện mạo mới. Không ít người cao niên đã phải “thốt” lên bởi sự trù phú, giàu đẹp của làng quê hôm nay. 

TP Bắc Giang huy động các nguồn lực xây dựng nông thôn mới

(BGĐT) - Ngày 29-8, UBND TP Bắc Giang tổ chức tổng kết 10 năm thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2010- 2020.

Yên Thế xây dựng nông thôn mới: Bảo đảm chất lượng các tiêu chí sau khi về đích

(BGĐT) - Để chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) thực sự bền vững, thời gian qua, các xã về đích ở huyện Yên Thế tiếp tục thực hiện nhiều giải pháp củng cố những tiêu chí quan trọng.

Trọng “chất” trong xây dựng nông thôn mới

(BGĐT) - Để đạt mục tiêu quan trọng nhất trong xây dựng nông thôn mới (XDNTM) là thúc đẩy KT - XH phát triển, nâng cao đời sống nhân dân, huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang đã tập trung nguồn lực, huy động sự đồng lòng vào cuộc của cả hệ thống chính trị. 

Nhóm PVKT