Bắc giang
Khơi dậy tinh thần, nguồn lực, phát huy vai trò chủ thể của người dân trong xây dựng nông thôn mới (*)
 |
|
Các đồng chí lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và PTNT, lãnh đạo tỉnh dự hội nghị. |
Kính thưa các đồng chí!
Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) xây dựng nông thôn mới (NTM) là chủ trương lớn của Đảng, là nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu, quan trọng và có tính chiến lược để thực hiện thành công Nghị quyết số 26-NQ/TW Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành T.Ư Đảng khóa X về phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn.
Trong 10 năm qua, Chương trình đã được cấp ủy, chính quyền các cấp, cả hệ thống chính trị và người dân chung vai, góp sức triển khai thực hiện nghiêm túc, tích cực. Nhiều cơ chế, chính sách mang tính đột phá đã được ban hành như cơ chế hỗ trợ xi măng, hỗ trợ mô hình ứng dụng công nghệ cao, dồn diền đổi thửa, xây dựng cánh đồng mẫu... Bộ máy chỉ đạo và tham mưu giúp việc các cấp đã tích cực hoạt động. Đến nay, Chương trình đã đạt được kết quả khá cao, hoàn thành chỉ tiêu số xã đạt chuẩn NTM trước 2 năm so với Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII đề ra, với một số kết quả nổi bật:
Thứ nhất, nhận thức của đa số cán bộ, người dân về Chương trình đã có chuyển biến tích cực, từ trông chờ, ỷ lại vào vào đầu tư của Nhà nước sang tự chủ thực hiện, dân chủ nông thôn được nâng lên, xuất hiện nhiều mô hình hay, cách làm hiệu quả, điển hình tiên tiến, tiêu biểu về hiến đất, đóng góp ngày công, tiền của trong xây dựng NTM.
Thứ hai, hạ tầng KT-XH được tập trung đầu tư đồng bộ, diện mạo nông thôn đổi mới, khang trang, sạch, đẹp hơn; điều quan trọng là Nhà nước đầu tư một phần, còn lại huy động nguồn lực trong nhân dân và xã hội hóa, nhất là làm đường giao thông nông thôn, nâng cấp, xây mới nhà văn hóa thôn…
Thứ ba, sản xuất nông nghiệp chuyển mạnh sang sản xuất hàng hóa theo hướng phát huy lợi thế của mỗi địa phương; hình thành một số vùng sản xuất hàng hóa quy mô lớn gắn với lợi thế từng huyện. Toàn tỉnh có 52 nhóm sản phẩm nông sản chủ lực, đặc trưng, tiềm năng, một số sản phẩm đã khẳng định được vị thế và khả năng cạnh tranh trên thị trường; nhiều mô hình liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, gắn kết doanh nghiệp - hợp tác xã - hộ nông dân đã hình thành và được nhân rộng; ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất có nhiều tiến bộ. Hợp tác xã nông nghiệp kiểu mới phát triển cả về số lượng, chất lượng, hoạt động hiệu quả.
Thứ tư, vai trò của tổ chức Đảng, chính quyền, đoàn thể được phát huy, trình độ của cán bộ chủ chốt, nhất là cán bộ cấp cơ sở có tiến bộ rõ rệt, an ninh, trật tự, an toàn ở nông thôn được giữ vững, đời sống vật chất, tinh thần của người dân nông thôn được nâng cao, thu nhập của người dân nông thôn tăng từ 12,5 triệu đồng/người/năm năm 2010 lên 38 triệu đồng/người/năm (tăng trên 3 lần). Tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 19,61% năm 2010 xuống 7,29% năm 2018 theo chuẩn nghèo đa chiều (bình quân mỗi năm giảm trên 2%, riêng các xã đặc biệt khó khăn giảm 4%), tỷ lệ hộ nghèo vùng dân tộc thiểu số và vùng khó khăn giảm mạnh, bình quân đạt từ trên 4,8%-6,48%/năm - nhanh hơn từ 1-2% so với tốc độ giảm nghèo bình quân vùng dân tộc thiểu số, vùng khó khăn của cả nước; 98,5% người dân có thẻ BHYT. Văn hoá, y tế, giáo dục và môi trường có nhiều chuyển biến tích cực, từng bước nâng cao chất lượng với một số chỉ số nằm tốp đầu cả nước.
Đến nay trên địa bàn tỉnh có 785 câu lạc bộ văn nghệ và 939 câu lạc bộ thể thao cấp xã, 1.600 câu lạc bộ văn nghệ và 2.400 câu lạc bộ thể thao cấp thôn. Điều đó cho thấy đời sống nhân dân khu vực nông thôn có sự thay đổi rõ rệt cả về vật chất và tinh thần, an sinh xã hội được thực hiện tốt.
Thứ năm, xây dựng NTM trở thành phong trào thi đua sôi nổi, rộng khắp tại các địa phương với nhiều mục tiêu vượt kế hoạch. Theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2015-2020 đề ra: Đến năm 2020, tỉnh Bắc Giang có 1-2 huyện và 35-40% số xã đạt chuẩn NTM. Đến nay, toàn tỉnh đã có 100/203 xã được công nhận NTM (chiếm 49,3%), đến hết năm 2019 có 114/203 xã (chiếm 56,2%); bình quân tiêu chí tăng từ 7,2 tiêu chí/xã lên 15,8 tiêu chí/xã (tăng 8,3 tiêu chí/xã).
Dự kiến có 3 huyện đạt chuẩn NTM (trong đó có huyện Việt Yên đã đạt chuẩn năm 2018, huyện Lạng Giang đang hoàn thiện hồ sơ trình công nhận huyện NTM năm 2019 và huyện Tân Yên đạt chuẩn năm 2020) và thành phố Bắc Giang hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM. Ngoài ra, có 84 thôn NTM và đến hết năm 2019 có 130 thôn đạt chuẩn thôn NTM, trong đó có 9 thôn đạt thôn NTM kiểu mẫu. Toàn tỉnh không còn xã đạt dưới 8 tiêu chí. Xây dựng NTM tỉnh Bắc Giang đứng tốp đầu khu vực miền núi phía Bắc.
Qua phong trào xây dựng NTM đã có nhiều địa phương có cách làm hay, sáng tạo, xuất hiện nhiều gương người tốt, việc tốt đã được các cấp, ngành động viên, khen thưởng hằng năm và đặc biệt tại hội nghị hôm nay đã có 71 tập thể, cá nhân tiêu biểu được khen thưởng.
Thay mặt các đồng chí lãnh đạo tỉnh, tôi biểu dương những tổ chức, cá nhân được khen thưởng và biểu dương những thành tích đạt được trong xây dựng NTM thời gian qua.
 |
|
Đồng chí Nguyễn Văn Linh phát biểu kết luận hội nghị. |
Thưa hội nghị!
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, việc thực hiện Chương trình xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh Bắc Giang, chúng ta nghiêm túc nhìn nhận còn có một số khó khăn, hạn chế đó là: Việc triển khai phong trào ở 4 huyện miền núi cao (Sơn Động, Lục Ngạn, Lục Nam, Yên Thế) còn gặp nhiều khó khăn do địa bàn rộng, nguồn lực trong nhân dân hạn chế. Do vậy, có sự chênh lệch lớn kết quả thực hiện giữa các vùng (số xã đạt chuẩn tại 4 huyện miền núi cao bình quân 19,1%, các huyện đồng bằng là 75,2%).
Một số xã có điều kiện khó khăn chưa chủ động, sáng tạo, còn trông chờ, ỷ lại vào cấp trên. Một số địa phương sau khi đạt chuẩn có tư tưởng bằng lòng, thỏa mãn, không quyết liệt trong chỉ đạo, nên đến nay chưa triển khai các tiêu chí NTM nâng cao. Môi trường nông thôn vẫn là vấn đề phức tạp ở hầu hết các khu vực trong tỉnh, một số địa phương lúng túng trong thu gom, xử lý rác thải; vấn đề an ninh trật tự ở nông thôn như tình trạng ma túy, trộm cắp, cờ bạc, nhất là tín dụng đen ở các địa bàn quanh các khu vực công nghiệp ngày càng diễn ra tinh vi, phức tạp.
Sản xuất nông nghiệp vẫn còn phân tán, tự phát, chưa gắn với thị trường; tích tụ ruộng đất, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật và cơ giới hóa chưa đáp ứng yêu cầu, chưa hình thành nhiều vùng sản xuất hàng hóa tập trung quy mô lớn, nhiều sản phẩm chưa có thương hiệu, bao bì, tem nhãn đạt chuẩn và truy xuất nguồn gốc. Việc thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn và thành lập các HTX nông nghiệp kiểu mới còn ít, quy mô sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, làm cho dư địa tăng trưởng ngành nông nghiệp của tỉnh không có nhiều. Việc ban hành các cơ chế chính sách trừ Nghị quyết số 07/2017/NQ-HĐND của HĐND tỉnh còn lại các chính sách còn chưa rõ rệt, chưa đồng bộ nên hiệu quả chưa cao.
Thưa các đồng chí!
Nhiệm vụ giai đoạn 2021-2025 tương đối khó khăn, do các xã còn lại đều không thuận lợi về KT-XH, đòi hỏi cấp ủy, chính quyền và cả hệ thống chính trị các cấp phải nỗ lực thực hiện. Tôi yêu cầu các sở, ban, ngành, thành viên Ban Chỉ đạo và các địa phương triển khai thực hiện tốt một số nhiệm vụ sau:
Thứ nhất, tập trung cao hoàn thành các nhiệm vụ còn lại năm 2019 và mục tiêu đã đề ra đến năm 2020; chủ động xây dựng kế hoạch, lộ trình thực hiện Chương trình xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025; cụ thể hóa các mục tiêu, nhiệm vụ của Chương trình trong văn kiện đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020-2025 để tiếp tục huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị và người dân.
Thứ hai, tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền với phương châm “Xây dựng NTM là quá trình liên tục, lâu dài, có điểm khởi đầu nhưng không có điểm kết thúc”, phải coi đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, thường xuyên, bởi xây dựng NTM (với 19 tiêu chí) chính là thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn; tổng kết giai đoạn 2010-2020 không phải là kết thúc thực hiện Chương trình, mà tổng kết để chỉ ra những hạn chế, khó khăn, bài học kinh nghiệm và quan trọng hơn là đề ra phương hướng thực hiện Chương trình giai đoạn 2021-2025.
Thứ ba, đẩy mạnh tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng phát huy lợi thế, thế mạnh của từng địa phương; nhân rộng việc tích tụ, tập trung đất đai phục vụ sản xuất nông nghiệp quy mô lớn; thực hiện hiệu quả Chương trình mỗi xã một sản phẩm; đẩy mạnh thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn; nâng cao hiệu quả hoạt động HTX nông nghiệp; cụ thể hóa chương trình, đề án, quy hoạch thực hiện hiệu quả Chiến lược phát triển ngành nông nghiệp của tỉnh Bắc Giang đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035, phấn đấu đến năm 2030 tỉnh Bắc Giang là trọng điểm nông nghiệp quốc gia, tiêu biểu trong các tỉnh miền Bắc.
Thứ tư, thành phố Bắc Giang, huyện Lục Nam và Hiệp Hòa đẩy nhanh tiến độ thu hút đầu tư nhà máy xử lý rác thải theo quy hoạch; tập trung đầu tư xây dựng hạ tầng cơ sở đồng bộ tại các địa phương để thu gom, vận chuyển về nhà máy xử lý rác tập trung; các huyện miền núi nghiên cứu xây dựng mô hình phân loại, xử lý rác thải phù hợp.
Thứ năm, tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách để thực hiện Chương trình giai đoạn 2021-2025 một cách hiệu quả. Trước hết là cơ chế, chính sách để tiếp tục huy động nguồn lực từ người dân, giải quyết vấn đề môi trường, thu hút đầu tư, phát triển liên kết giữa doanh nghiệp, hợp tác xã với hộ gia đình; các địa phương tích cực, chủ động huy động nhân dân tham gia đóng góp để tiếp tục cứng hóa các tuyến đường giao thông nông thôn còn lại như: Ngõ xóm, nội đồng... Huy động các nguồn lực để đầu tư xây dựng, duy tu, bảo dưỡng các công trình hạ tầng thiết yếu, đặc biệt là công trình giao thông, văn hóa, công trình thủy lợi phục vụ các vùng sản xuất tập trung, chuyên canh, thâm canh cao.
Giao Sở Nông nghiệp và PTNT phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư sớm tham mưu UBND tỉnh phân bổ kế hoạch vốn năm 2020 cho các địa phương, phấn đấu hoàn thành mục tiêu nhiệm vụ năm 2020 trước Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2020-2025.
Các huyện Tân Yên, Hiệp Hòa, Yên Dũng đang phấn đấu trở thành huyện NTM phải chủ động xây dựng kế hoạch chi tiết, xác định rõ lộ trình và triển khai ngay từ bây giờ, công việc dễ làm trước, ưu tiên nguồn lực, tập trung chỉ đạo, khơi dậy được tinh thần, nguồn lực, công sức, vai trò chủ thể người dân. Trong đó huyện Tân Yên dự kiến sẽ đạt chuẩn vào năm 2020.
Các thôn, xã, huyện đã đạt chuẩn tiếp tục quan tâm chỉ đạo xây dựng thôn NTM kiểu mẫu, xã NTM nâng cao, xã NTM kiểu mẫu, huyện NTM nâng cao, mục đích cuối cùng là không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần và môi trường cho người dân.
Thứ sáu, tăng cường sự phối hợp giữa các sở, ban, ngành và địa phương trong thực hiện Chương trình. Kiện toàn bộ máy tổ chức Ban Chỉ đạo và cơ quan tham mưu giúp việc Ban Chỉ đạo các cấp; nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ làm công tác xây dựng NTM, phát huy vai trò cán bộ cấp cơ sở, phấn đấu nỗ lực hết mình để hoàn thành đạt và vượt các mục tiêu, nhiệm vụ của Chương trình xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025.
Cuối cùng, đề nghị MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội đẩy mạnh các phong trào thi đua, nâng cao chất lượng cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh”; tăng cường vận động nhân dân phát huy vai trò giám sát và phản biện xã hội trong tổ chức thực hiện tại cơ sở.
Nhân hội nghị này, thay mặt lãnh đạo tỉnh, tôi xin cảm ơn Ban Chỉ đạo T.Ư, các bộ, ngành T.Ư, các thành viên Ban Chỉ đạo T.Ư phụ trách tỉnh, Văn phòng Điều phối NTM T.Ư, Tỉnh ủy, HĐND tỉnh đã thường xuyên chỉ đạo phong trào xây dựng NTM thời gian qua.
Phát huy những kết quả, thành quả và bài học kinh nghiệm trong thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM giai đoạn 2010-2020, tôi tin tưởng rằng giai đoạn 2021-2025 tỉnh ta tiếp tục đạt được nhiều thành công hơn nữa, đưa nông thôn tỉnh Bắc Giang ngày càng đổi mới, góp phần đưa tỉnh nhà phát triển nhanh hơn và bền vững.
Cuối cùng, một lần nữa thay mặt lãnh đạo tỉnh Bắc Giang tôi xin gửi lời chúc tới toàn thể các quý vị đại biểu, khách quý sức khỏe, hạnh phúc và thành công.
(*) – Đầu đề do tòa soạn đặt
Ý kiến bạn đọc (0)