Ông Lê Bá Thành: Quá trình đàm phán giữa Cục BVTV với Cơ quan Kiểm dịch động thực vật Hoa Kỳ (APHIS) mất gần 6 năm liên tục từ việc lập hồ sơ kỹ thuật, gửi hồ sơ kỹ thuật cho APHIS, USDA lấy ý kiến rộng rãi, thực hiện kiểm tra vùng trồng và cơ sở xử lý, hoàn thiện dự thảo điều kiện nhập khẩu và đến nay công bố điều kiện nhập khẩu để cho phép xuất khẩu. 

Bưởi là loại trái cây thứ 7 của Việt Nam được phép nhập khẩu vào Hoa Kỳ sau xoài, nhãn, vải thiều, thanh long, chôm chôm và vú sữa. Công việc tiếp theo trong thời gian tới, Cục BVTV cùng với APHIS thực hiện kiểm tra vùng trồng và cơ sở xử lý, thực hiện xây dựng Dose- Mapping (liều lượng chiếu xạ) thì lúc đó lô bưởi đầu tiên của Việt Nam mới chính thức được xuất khẩu vào thị trường Hoa Kỳ.

Vùng bưởi tại xã Mỹ An (Lục Ngạn). Ảnh: Anh Hoàng.

Vậy ông đánh giá thế nào về cơ hội xuất khẩu bưởi của Bắc Giang vào thị trường này?

Ông Lê Bá Thành: Bắc Giang hiện có 5.669 ha bưởi, sản lượng ước đạt hơn 45.000 tấn/năm; tập trung tại các huyện Lục Ngạn 2.700 ha; Tân Yên 680 ha; Lục Nam 670 ha; Yên Thế 660 ha…. Cơ cấu giống chủ yếu gồm bưởi ngọt khoảng 2.750 ha, chiếm 48,5% diện tích; bưởi da xanh 670 ha, chiếm 11,8%; bưởi đỏ Tân Lạc 600 ha, chiếm 10,5%, còn lại là các giống bưởi khác (chiếm 29,2% diện tích). 

Những năm gần đây, ngành Nông nghiệp đã quan tâm chỉ đạo tổ chức sản xuất bưởi theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ… Do vậy chất lượng và mã quả bưởi của Bắc Giang đã được nâng lên rõ rệt, có thể đáp ứng các tiêu chuẩn của những thị trường có yêu cầu chất lượng cao như Hoa Kỳ, EU…

Riêng thị trường Hoa Kỳ có nhu cầu tiêu thụ trái cây lớn, mỗi năm lên tới 12 triệu tấn. Sản xuất trái cây tươi nội địa của nước này hiện chỉ đáp ứng được 70% nhu cầu, 30% còn lại (tương đương với khoảng 3,6 triệu tấn) phải nhập khẩu. Đây là cơ hội cho trái bưởi của Bắc Giang có thể đủ điều kiện xuất khẩu vào thị trường này sau quả vải thiều đã được xuất khẩu thành công trước đó.

Để xuất khẩu trái bưởi sang Hoa Kỳ cần bảo đảm tiêu chuẩn gì, thưa ông?

Ông Lê Bá Thành: Theo quy định của Hoa Kỳ, vùng trồng và cơ sở xử lý trái bưởi tươi của Việt Nam phải được đăng ký với APHIS. Quả bưởi không được nhiễm đối tượng kiểm dịch thực vật gồm: Các loại ruồi đục quả Bactrocera dorsalis, Zeugodacus cucurbitae; sâu đục quả Prays endocarpa và các loại nấm Cylindrocarpon lichenicola, Phyllosticta citriasiana. 

Đặc biệt lưu ý trong việc áp dụng các biện pháp quản lý đối với nấm Cylindrocarpon lichenicola và Phyllosticta citriasiana như sau: Loại bỏ tất cả quả rụng trước khi đưa vào nhà đóng gói; phải được làm sạch, xử lý nấm và phủ sáp toàn bộ quả; loại bỏ hết lá, cuống và các bộ phận khác của cây (trừ cuống quả ngắn hơn 2,5 cm vẫn còn gắn vào quả); được xử lý chiếu xạ với liều tối thiểu là 150 Gy và được Cục BVTV cấp giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật.

Với các tiêu chí như trên và thực trạng sản xuất bưởi tại Bắc Giang, thời gian tới, tỉnh phải tập trung vào những giải pháp gì để có thể xuất khẩu thành công, thưa ông?

Ông Lê Bá Thành: Đối chiếu với các quy định nhập khẩu của Hoa Kỳ, thời gian tới, ngành Nông nghiệp tập trung phối hợp với các địa phương rà soát, đánh giá lại các vùng sản xuất bưởi tập trung có đủ điều kiện xuất khẩu để thiết lập hồ sơ đăng ký mã số vùng trồng. Cập nhật thông tin đầy đủ lên cơ sở dữ liệu quốc gia về mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói; tập huấn cho người dân, bố trí đầy đủ nguồn lực phục vụ thiết lập và quản lý mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói đáp ứng các yêu cầu quy định.

Chỉ đạo đơn vị chuyên môn thực hiện tốt công tác giám sát sinh vật gây hại và hướng dẫn phòng trừ sinh vật gây hại tại vùng trồng bưởi bảo đảm các yêu cầu về kiểm dịch thực vật mà Hoa Kỳ quan tâm; giám sát chặt chẽ việc ghi chép sổ nhật ký bón phân, dùng thuốc BVTV, dư lượng thuốc BVTV.

Tranh thủ sự giúp đỡ của Cục BVTV về chuyên môn, mời gọi các doanh nghiệp có đủ khả năng thực hiện xuất khẩu vào ký kết hợp đồng tiêu thụ tại các mã vùng trồng bưởi của tỉnh đáp ứng các điều kiện xuất khẩu vào thị trường Hoa Kỳ.

Vườn bưởi da xanh của gia đình chị Nguyễn Thị Hoài Anh, xã Đồng Lạc (Yên Thế). Ảnh: Trường Sơn.

Từ kinh nghiệm xuất khẩu vải thiều Bắc Giang thành công sang Hoa Kỳ, theo ông, yếu tố nào mang tính quyết định khi đưa trái bưởi vào thị trường này?

Ngoài các giải pháp mà ngành nông nghiệp tập trung như trên thì năng lực của doanh nghiệp tham gia xuất khẩu bưởi sang Hoa Kỳ mang tính quyết định. Bởi vì ngoài bảo đảm các yêu cầu về mã vùng trồng đáp ứng đầy đủ các điều kiện về kiểm dịch thực vật phía Hoa Kỳ quan tâm, bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm theo tiêu chuẩn USDA thì yêu cầu điều kiện về cơ sở đóng gói, cơ sở xử lý chiếu xạ phải được phía Hoa Kỳ chứng nhận đạt tiêu chuẩn. 

Về vấn đề này, hiện nay ở Việt Nam mới chỉ có Công ty Sơn Sơn là cơ sở duy nhất được Hoa Kỳ chứng nhận đạt yêu cầu xử lý chiếu xạ. Thời gian tới có thêm Công ty Toàn Phát đang được phía Hoa Kỳ xem xét cấp chứng nhận. Cả hai đơn vị này đều nằm ở các tỉnh phía Nam. Vì vậy cần phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan chuyên môn và DN thì mới đáp ứng đủ yêu cầu của đối tác, xuất khẩu thuận lợi.

Khi cơ quan chức năng phía Việt Nam và Hoa Kỳ thống nhất được đầy đủ các quy trình, tiêu chí trong xuất khẩu bưởi, khai thác lợi thế hiện có, Bắc Giang phấn đấu là một trong những địa phương sớm nhất của cả nước xuất khẩu trái bưởi sang Hoa Kỳ.

Xin trân trọng cảm ơn ông!

Trường Sơn (thực hiện)

Trái bưởi tươi Việt Nam chính thức được xuất khẩu sang Hoa Kỳ

Chiều 17/10, tại Hà Nội, Cục Bảo vệ thực vật, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã công bố yêu cầu nhập khẩu trái bưởi tươi từ Việt Nam sang Hoa Kỳ.

Bắc Giang: Cam, bưởi đầu vụ giá cao, hút khách

(BGĐT) - Còn khoảng 1 tháng nữa các diện tích cây có múi của Bắc Giang mới vào thu hoạch rộ. Tuy nhiên, thời điểm này đã có không ít nhà vườn thu hoạch cam, bưởi sớm, sản phẩm được bán với giá cao, hút khách.

Nhiều HTX du lịch ở Lục Ngạn chuẩn bị đón khách mùa cam, bưởi

(BGĐT) - Đón mùa cam, bưởi sắp tới, nhiều hợp tác xã (HTX) du lịch tại huyện Lục Ngạn (Bắc Giang) đang khẩn trương hoàn thành công trình, trang trí khu vui chơi điểm đón khách tham quan, trải nghiệm.