BẮC GIANG - Khác với hình ảnh của 7 - 8 năm về trước, gần đây, cảnh quan môi trường trên địa bàn huyện Lục Ngạn đã phong quang, sạch sẽ. Có được kết quả này là nhờ sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy, chính quyền địa phương, người dân đồng lòng và đặc biệt có sự đóng góp công sức của các hợp tác xã (HTX) môi trường.
Nỗ lực vượt khó
HTX Môi trường và Đô thị Phong Vân được thành lập từ năm 2011, đến năm 2022 đổi tên là HTX Môi trường Phong Vân. Đây là một trong những đơn vị vận chuyển rác thải từ các xã về nhà máy xử lý rác của huyện. Ông Nguyễn Đình Phiên, Giám đốc HTX chia sẻ, HTX phụ trách vận chuyển rác thải cho 11 xã về nhà máy xử lý rác của huyện, trong đó có 7 xã vùng sâu, vùng xa (xa nhất là xã Sa Lý, khoảng 60 km). Hơn chục năm qua, HTX trải qua nhiều khó khăn. Kinh phí hoạt động eo hẹp. Đường giao thông chưa thuận lợi, xe chở rác đi trên đường đèo chênh vênh, trời mưa thì trơn trượt nguy hiểm.
 |
Các thành viên HTX Nông nghiệp thương mại Hồng Giang thu gom rác thải trên địa bàn. |
Tháng 6/2023 vừa qua, khi đang chở rác từ xã Trù Hựu về nhà máy xử lý rác tại xã Kiên Thành, lái xe của HTX gặp sự cố do tránh một người đang điều khiển xe mô tô chở vải thiều. Xe chuyên dụng chở khoảng 5 tấn rác bị “mắc kẹt” trên đường, phải nhờ phương tiện cứu hộ đến giải cứu. Thêm nữa, nhiều hộ dân ở các xã vùng cao có thói quen tự xử lý rác tại vườn bãi của gia đình, chưa đồng ý với chủ trương đóng tiền phí môi trường khiến hoạt động của HTX càng khó khăn.
“Tôi động viên anh em cố gắng vì mục tiêu lâu dài giúp môi trường sáng xanh, sạch đẹp. Thậm chí thấy rác bị vứt không đúng điểm quy định mà chúng tôi gọi vui là rác… không tên, không địa chỉ, anh em công nhân vẫn dừng xe thu gom bình thường”, ông Phiên tâm sự.
Hiện HTX Môi trường Phong Vân có 9 lao động làm việc thường xuyên, ngày cao điểm sẽ huy động thêm 3-5 người. Mỗi ngày, đơn vị vận chuyển rác của 2/11 xã đến nhà máy xử lý, rồi quay vòng ở các xã còn lại. Đều đặn ngày mưa nắng cũng như lễ, Tết (trừ mùng 1 Tết Nguyên đán), công nhân cần mẫn làm việc vì chỉ nghỉ một ngày sẽ ảnh hưởng đến lịch vận chuyển của các đơn vị khác, rác bị dồn ứ.
Mỗi quý một lần, HTX vận chuyển riêng một chuyến rác thải rắn nhằm hạn chế nguy hiểm cho người xử lý, bảo đảm quy trình xử lý. Vào vụ vải thiều, công nhân làm việc từ 24 giờ hôm trước đến khoảng 3 giờ sáng hôm sau để tránh tắc đường, thu gom rác thuận tiện. Trung bình mỗi tháng, HTX vận chuyển hơn 300 tấn rác. Mới đây, HTX đầu tư kinh phí mua thêm hai xe chuyên dụng, năng suất lao động tăng cao hơn. HTX đặc biệt quan tâm đến chế độ, phúc lợi dành cho người lao động.
Động viên, hỗ trợ kịp thời
Ngoài các HTX, doanh nghiệp vận tải chuyên vận chuyển rác thải từ các xã, thị trấn đến nhà máy xử lý rác tập trung, toàn huyện Lục Ngạn còn có gần 30 HTX môi trường phụ trách việc thu gom rác thải sinh hoạt tại các xã, thị trấn. Người lao động tại các HTX luôn làm việc với tinh thần trách nhiệm cao. Bà Trần Thị Viền, Giám đốc HTX Môi trường xã Trù Hựu chia sẻ, HTX phụ trách thu gom rác của 5/15 thôn trong xã.
Thôn Hựu khó khăn hơn cả bởi diện tích rộng, nhiều đường nhánh, ngõ ngách với tổng chiều dài khoảng 17 km, một số đoạn đường đất lầy lội khi trời mưa. Mặc dù đã quy định rõ thời gian đổ rác nhưng có lúc người dân vẫn đổ lệch giờ, làm ảnh hưởng đến việc thu gom tập trung. Được UBND huyện hỗ trợ kinh phí hoạt động, HTX đề xuất mua xe máy kéo để có thể đi vào các trục đường nhánh, ngõ nhỏ thu gom rác dễ dàng. Là Giám đốc nhưng bà Viền vẫn trực tiếp tham gia thu gom, tuyên truyền, vận động người dân đổ rác đúng giờ, phân loại rác. Nhờ sự nỗ lực của các thành viên nên nhiều năm qua, tập thể HTX Môi trường Trù Hựu luôn hoàn thành tốt công việc của mình.
Công tác thu gom, xử lý rác thải trên địa bàn huyện Lục Ngạn có nhiều chuyển biến song một số nơi, các hộ vẫn đổ rác trực tiếp vào thùng mà không cho vào túi ni lông buộc kín; không phân loại rác tại nguồn khiến cho việc thu gom, vận chuyển của các công nhân vất vả hơn.
Ông Giáp Văn Lượng, Giám đốc HTX Nông nghiệp thương mại Hồng Giang cho hay, từ đầu năm, HTX phối hợp với địa phương đề nghị người dân cam kết thực hiện đúng các nội quy gìn giữ vệ sinh môi trường. Cụ thể như đổ rác đúng giờ, đúng nơi quy định; thu gom rác thải sinh hoạt vào túi ni lông; phân loại rác; đóng phí môi trường đầy đủ… Ông Lượng mong muốn cấp ủy, chính quyền các cấp tiếp tục quan tâm, hỗ trợ kinh phí, có cơ chế, chính sách giúp các HTX môi trường hoạt động hiệu quả.
Theo ông Nguyễn Văn Hải, Phó Chủ tịch UBND huyện Lục Ngạn, các HTX môi trường trên địa bàn hoạt động ngày càng nền nếp, góp phần gìn giữ môi trường sáng, xanh, sạch đẹp. Những năm qua, địa phương đã quan tâm mua sắm phương tiện cho các HTX.
Thời gian tới, Huyện ủy, UBND huyện tiếp tục chỉ đạo cấp ủy, chính quyền các xã, thị trấn tạo điều kiện cho các HTX môi trường hoạt động hiệu quả; vận động người dân ở khu vực thị trấn, đông dân cư đóng phí môi trường 100%, đối với các xã vùng cao linh hoạt tùy theo tình hình thực tiễn. Các đoàn thể, nòng cốt là hội phụ nữ, đoàn thanh niên vận động, tuyên truyền người dân thu gom, phân loại rác theo đúng quy định; duy trì, hưởng ứng Ngày Chủ nhật xanh, các hoạt động bảo vệ môi trường.
Bài, ảnh: Mạc Yến
