Bà Đỗ Thị Đặt, mẹ quân nhân Nguyễn Thanh Hải.

Trao đổi với phóng viên, bà Đỗ Thị Đặt (mẹ anh Hải), thôn Bùi vừa kể vừa khóc: Hải là con cả của gia đình. Năm 1985, vừa học xong cấp 3 (THPT), anh lên đường làm nghĩa vụ quân sự. Ngày 17-8-1985, gia đình, bạn bè cùng đại diện chính quyền chia tay anh về đơn vị. Sau vài tháng nhập ngũ, gia đình có nhận được một lá thư anh Hải gửi về, địa chỉ hòm thư HT 19-1198, đơn vị c12/d6/e12/f431 tại Sa Lý, huyện Lục Ngạn, tỉnh Hà Bắc (nay là Bắc Giang). Suốt từ đó đến nay (hơn 29 năm), bặt tin anh. 

"Từ năm 2000, tôi đã làm đơn gửi UBND xã Song Mai, Ban Chỉ huy quân sự (CHQS) thị xã Bắc Giang (nay là Ban CHQS TP Bắc Giang), nhưng đến nay vẫn bặt vô âm tín. Đề nghị các cấp xem xét, sớm có thông tin. Cùng đó giải quyết chế độ chính sách cho gia đình tôi"- bà Đặt nói. 

Ông Nguyễn Hồng Tiến, nguyên Chỉ huy trưởng quân sự xã Song Mai khẳng định: "Anh Nguyễn Thanh Hải nhập ngũ đợt 2, ngày 17-8-1985. Cùng nhập ngũ trong thôn có anh Nguyễn Văn Tấn. Chúng tôi chỉ biết giao người cho cơ quan cấp trên, còn quân nhân về đâu, làm gì, chúng tôi không thể biết được". 

Việc quân nhân Nguyễn Thanh Hải không có tin tức gì về gia đình cũng được cấp ủy, ban lãnh đạo và các đoàn thể thôn Bùi xác nhận. Bí thư Chi bộ thôn Bùi, Trần Thị Nga cho biết: “Bà Đặt năm nay 73 tuổi, sức khỏe yếu, hiện sống một mình. Hoàn cảnh gia đình khó khăn, thu nhập chính là số tiền tuất của chồng (hơn 400 nghìn đồng/tháng)”. 

Anh Đỗ Văn Hoan, Chỉ huy trưởng quân sự xã Song Mai cho biết: Khi nhận được đơn của bà Đặt, Ban CHQS xã đã phối hợp với cơ quan cấp trên để tìm hiểu. Đến nay, Ban CHQS xã cũng chỉ biết ngày anh Hải nhập ngũ, thời gian đóng quân tại Sa Lý (như gia đình đã cung cấp). Điều này được Chủ tịch UBND xã Song Mai Nguyễn Tiến Tú xác nhận. 

Quân nhân Nguyễn Thanh Hải có trong danh sách 28 người của xã Song Mai nhập ngũ  ngày 17-8-1985.

Đề cập đến việc chậm giải quyết đơn của bà Đặt, Trung tá Lê Xuân Thủy, Chính trị viên phó, Ban CHQS TP Bắc Giang cho biết: Bà Đặt cho rằng gia đình gửi đơn đến cơ quan từ năm 2000, nhưng trong hồ sơ lưu không thấy. Mà đến ngày 18-9-2014, Ban CHQS TP mới tiếp nhận đơn của bà Đặt. Ngay khi nhận đơn, đơn vị đã cử cán bộ phối hợp với các cơ quan chuyên môn kiểm tra, đồng thời về gia đình, thôn, xã tìm hiểu. Bước đầu cho thấy, anh Nguyễn Thanh Hải có tên trong danh sách nhập ngũ ngày 17-8-1985 cùng 27 người nữa ở xã Song Mai. Sau thời gian huấn luyện anh chuyển về c12/d6/e12/f431, đóng tại xã Sa Lý, huyện Lục Ngạn, từ đó bặt tin. 

Ban CHQS TP Bắc Giang đã lập hồ sơ, báo cáo Ban Quân lực, Phòng Tham mưu (Bộ CHQS tỉnh). Hiện hồ sơ đã được chuyển lên Quân khu I để thẩm tra (vì đơn vị nơi đồng chí Hải đóng quân hiện đã giải tán. Tất cả hồ sơ quân nhân của đơn vị do Quân khu I đang quản lý). “Nếu Quân khu I chậm phản hồi, Ban CHQS TP Bắc Giang sẽ trực tiếp tra cứu để sớm có thông tin trả lời gia đình bà Đặt”- Trung tá Lê Xuân Thủy khẳng định. Như vậy đơn bà Đặt phản ánh con bà đi bộ đội từ năm 1985 đến nay chưa về nhà và cũng không có tin tức gì là có cơ sở. 

Đề cập đến vấn đề chính sách đối với gia đình bà Đặt, Thượng tá Lý Hồng Lương, Trưởng ban Chính sách, Phòng Chính trị, Bộ CHQS tỉnh cho biết: Với trường hợp này, cần phải xác định rõ tình trạng quân nhân Nguyễn Thanh Hải như thế nào mới có cơ sở để giải quyết chế độ. Chúng tôi sẽ thực hiện đúng quy định của pháp luật đối với quân nhân và gia đình.

Thanh Hải