Lao động trái phép tại Trung Quốc: Dễ đi, khó về
Mất mạng nơi xứ người
Lục Ngạn luôn là địa phương có số người XCTP nhiều nhất tỉnh. Năm 2019, toàn huyện có khoảng 2 nghìn người sang Trung Quốc. Đi bất hợp pháp, không có bất kỳ sự bảo hộ nào từ nước sở tại, nhiều người trong số họ đã phải trả giá đắt, thậm chí bằng cả tính mạng. Anh Trịnh Văn C (SN 1990) ở thôn Cảnh, xã Nam Dương - nạn nhân tử vong khi lao động ở Trung Quốc là một ví dụ.
Cán bộ Công an huyện Lục Nam tuyên truyền đến người dân về những rủi ro khi xuất cảnh trái phép. |
Trong căn nhà cũ, trò chuyện với bố anh C được biết, vì mưu sinh, anh phải rời xa gia đình theo người quen sang Trung Quốc lao động trái phép. Vì vậy, khi bị một lao động người Việt khác đâm tử vong, anh không nhận được sự hỗ trợ nào. Gia đình phải mất nhiều thời gian, vay mượn tiền để lo chi phí đưa thi thể anh về quê. Nhà vốn đã nghèo khó, nay lại phải gánh thêm món nợ lớn khiến kinh tế càng khó khăn.
Gia đình chị Hoàng Thị H ở thôn Hồ Sơn 1, xã Bảo Sơn (Lục Nam) là một ví dụ khác. Trò chuyện với chúng tôi, chị H rơm rớm nước mắt cho biết, do không tìm được việc làm có thu nhập cao tại địa phương, lại nôn nóng muốn kiếm tiền phụ giúp gia đình nên con trai chị là Nông Văn T (SN 1997) đã theo một số người XCTP sang Trung Quốc làm thêm. Làm được một thời gian, T bị công an Trung Quốc bắt giữ do vi phạm pháp luật vào ngày 26-4.
Hơn nửa năm trôi qua, chị H vẫn hằng ngày ngóng tin con và làm đơn kêu gọi sự giúp đỡ của các cơ quan, tổ chức. Trung úy Nguyễn Văn Trung, cán bộ Đội An ninh (Công an huyện Lục Nam) cho biết: Tình trạng XCTP xảy ra ở cả 27 xã, thị trấn trên địa bàn huyện.
Thời điểm xuất cảnh thường diễn ra vào dịp trước Tết Nguyên đán 2-3 tháng hoặc tháng Ba âm lịch hằng năm. Từ năm 2015 đến nay, năm nào huyện Lục Nam cũng có người địa phương sang Trung Quốc lao động bị tử vong. Bên cạnh bị mất người thân, các gia đình phải bỏ ra hàng chục, thậm chí cả trăm triệu đồng để đưa thi thể nạn nhân về nước.
Đừng “nhắm mắt đưa chân”
Tìm hiểu được biết, lợi dụng thời hạn nhập cảnh của giấy thông hành là một tháng/lần dành cho công dân Việt Nam đi du lịch, làm ăn ở địa bàn tỉnh biên giới tiếp giáp đường biên, các đối tượng đã đưa người lao động nhập cảnh vào Trung Quốc. Khi hết thời hạn sẽ làm lại sổ để tiếp tục lần nhập cảnh mới.
Gần đây, trên mạng Facebook, một tài khoản có tên Đ.T ở xã Tân Hoa (Lục Ngạn) liên tục đăng thông tin tìm người ghép đội đi Trung Quốc chặt mía thuê. Người có nhu cầu liên hệ qua số điện thoại 0368***681 để được hướng dẫn. Khu vực làm việc là ở Lái Than (Trung Quốc). Theo dõi bài đăng cho thấy nhiều người hỏi thủ tục để mong được đi làm.
Từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh có hơn 3.800 người XCTP sang Trung Quốc. Ngoài những trường hợp bị phát hiện đẩy đuổi về địa phương thì có 9 công dân Bắc Giang đã tử vong trong thời gian lao động trái phép. |
Đi làm, kiếm tiền là nhu cầu chính đáng của mỗi người dân, nhất là ở vùng cao, nơi cuộc sống còn nhiều khó khăn. Tuy nhiên, việc người dân xuất nhập cảnh trái phép là vi phạm pháp luật, tác động không nhỏ đến tình hình an ninh trật tự tại địa phương.
Hầu hết những lao động làm việc trái phép ở Trung Quốc thường bị chủ quản lý khắt khe về giờ giấc; thời gian làm việc căng thẳng, vất vả (từ 12-14 tiếng/ngày) trong khi điều kiện sinh hoạt khó khăn, ăn uống kham khổ.
Khi đau ốm, tai nạn lao động, thai sản, bản thân người lao động phải tự lo và có thể bị đuổi việc, trừ lương nếu không đi làm. Không ít lao động bị chủ sử dụng quỵt tiền lương hoặc vài tháng mới trả một lần, gần đến ngày trả lương thì báo cơ quan chức năng Trung Quốc đến bắt giữ. Ngoài ra, người XCTP sang Trung Quốc không được bảo hộ nên nếu bị phát hiện sẽ bị đẩy đuổi, phạt tiền, cải tạo lao động...
Có thể thấy, hầu hết lao động xuất cảnh trái phép đi làm thuê đều sống ở vùng sâu, vùng xa, nhận thức hạn chế, thiếu hiểu biết quy định của pháp luật về xuất, nhập cảnh. Thời gian qua, các ngành chức năng, chính quyền địa phương đã tích cực tuyên truyền, cảnh báo song để hạn chế XCTP thì việc giải quyết việc làm cho người lao động địa phương, đặc biệt là người dân ở vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số là hết sức cần thiết.
Thượng tá Bùi Chiến Thắng, Phó Giám đốc Công an tỉnh cho biết, bên cạnh tăng cường tuyên truyền, nắm bắt địa bàn, quản lý chặt chẽ hộ tịch, hộ khẩu, khai báo tạm trú, tạm vắng, lãnh đạo Công an tỉnh chỉ đạo công an các địa phương, Phòng An ninh đối ngoại tiến hành rà soát, lập danh sách những đối tượng trong diện quản lý về tổ chức, môi giới XCTP để gọi hỏi, răn đe. Đồng thời tuyên truyền, vận động nhân dân tích cực tố giác các trường hợp tổ chức, môi giới đưa người XCTP nhằm kịp thời ngăn chặn, phòng ngừa vi phạm.
Anh Minh
Ý kiến bạn đọc (0)