Vladimir Putin khi ở KGB.

Vladimir Putin là cựu Thủ tướng Liên bang Nga, vị Tổng thống thứ hai của Nga từ tháng 5-2000 đến tháng 5-2008 và một lần nữa, ông là Tổng thống thứ 4 của nước Nga kể từ ngày 7-5-2012. Ông đảm nhiệm chức vụ này thể theo Hiến pháp Nga từ ngày 31-12-1999 sau khi nguyên Tổng thống Boris Yeltsin từ chức và trở thành tổng thống lâm thời. Trong cuộc bầu cử tháng 3-2000, Putin đứng đầu danh sách 10 ứng cử viên và trở thành Tổng thống thứ 2 của Liên bang Nga. Dưới sự chèo lái của ông, chỉ trong 8 năm, nền kinh tế Nga đã ra khỏi khủng hoảng với GDP tăng tới 6 lần. 

Cậu bé “sát chuột”

Theo Thời báo Los Angeles của Mỹ, Putin từng trải qua thời niên thiếu khó khăn, điều này đã được đề cập trong cuốn sách với tựa đề "Người đầu tiên" (First Person) của tác giả Ot Pervogo Litsa dựa theo các cuộc phỏng vấn được thực hiện với chính Putin vào năm 2000. Theo cuốn sách, Putin xuất thân bình dân. Gia đình ông từng sống trong một căn hộ chung cư nhỏ bé với nhiều khó khăn về vật chất. Cha ông từng là cựu binh hải quân còn mẹ là công nhân nhà máy. Bà phải bươn chải để chăm lo cho cuộc sống của cả nhà. 

Một trong những giáo viên của Putin mô tả ngôi nhà thời thơ ấu của gia đình ông là một căn hộ tập thể không bồn tắm, nước nóng, nhà vệ sinh đặt dưới gầm cầu thang có thể sập đổ bất kỳ lúc nào, còn nhà bếp giống như "một hành lang tối tăm” do không có cửa sổ. Khi còn nhỏ, Putin rất giỏi bắt chuột, nhất là những con chuột rập rình trong bếp. Để giết thời gian cũng như trừ khử loài gặm nhấm gây bệnh, Putin thường cùng bạn bè nghĩ ra cách bẫy chuột độc đáo bằng lồng hay bẫy sập thô sơ. "Một khi phát hiện chuột, nhất là những con to, tôi thường đuổi theo xuống cầu thang cho đến khi nó chui vào một góc và bắt được. Thông thường, những con chuột to, béo thường chạy chậm, đôi khi chúng còn quay lại tấn công song điều thú vị là cuối cùng chúng đều bị bắt sống hoặc đánh chết", Putin nhớ lại ký ức thời niên thiếu sống trong khu tập thể.

Cậu bé Vladimir Putin chụp ảnh cùng các bạn trong lớp năm 1960.

Dấu ấn thời đi học

Theo các báo của Nga như: Komsomolskaya Pravda, ABC News, tuổi học trò của Putin chứa đựng nhiều dấu ấn. Do cuộc sống gia đình, cậu không bao giờ đi picnic (đi chơi và ăn uống ngoài trời) mà thời gian cho học tập. Nhiều tài liệu của Điện Kremlin chính thức mô tả, Putin đi học rất sớm nhưng gián đoạn. Ông rất giỏi lịch sử và tiếng Đức (cả hai có vai trò lớn trong cuộc đời của Putin), riêng nước Đức đã để lại dấu ấn sâu đậm đối với Putin. Hiện ông vẫn giữ được nhiều tài liệu nói về nước Đức, ví dụ như ông đã sử dụng bảng tuần hoàn để diễn tả "Berlin".

Thông thường, mỗi giáo viên giỏi đều biết khả năng, năng khiếu của từng học sinh. Điều này rất đúng trong trường hợp của Putin. Đằng sau sự kín tiếng và cự lại giáo viên thể dục, Putin thực sự là một học trò sáng dạ và luôn là học sinh top A của lớp. Năm lớp 6, một giáo viên đã phát hiện thấy sự thông minh bẩm sinh của Putin nên đã đưa ông vào lớp chọn. Cũng theo Thời báo Los Angeles, những năm trung học, Putin thường đạt kế quả rất cao và được nhận vào trường chuyên- hành trang vô cùng quan trọng giúp ông trở thành sinh viên luật xuất sắc trước khi gia nhập Ủy ban an ninh Quốc gia (KGB).

Háo hức trở thành nhân viên KGB

Putin tốt nghiệp Ban quốc tế Khoa luật Đại học Quốc gia St. Petersburg năm 1975, sau đó ông được tuyển dụng vào KGB. Trong cuốn First Person, Putin đã kể lại với các nhà báo về nhiệm vụ đầu tiên của ông tại KGB, trong đó có cả những hoạt động đàn áp đối lập tại Leningrad. Từ năm 1985 đến 1990, ông được KGB điều sang công tác tại Dresden, Đông Đức. 

Tổng thống Vladimir Putin với "Tuyên bố Thiên niên kỷ".

Theo Thời báo Los Angeles, Putin tiết lộ, ngay từ năm lớp chín, ông đã háo hức muốn được đầu quân cho KGB. Bản thân ông thừa nhận ước muốn vào KGB là do xem nhiều phim phản gián lãng mạn chứ thực ra hồi đó ông không biết nhiều về KGB. Với khao khát của tuổi trẻ, Putin đã đến trụ sở của KGB ở Leningrad để nộp đơn. Nhận đơn xong, các chuyên gia ở đây khuyến cáo ông nên đi học luật. Ông đã làm theo lời khuyên này và tốt nghiệp cử nhân luật năm 1975. Rõ ràng khuyến cáo trên của KGB rất hữu ích và bản thân Putin thừa nhận KGB để để lại trong ông những ấn tượng tốt ngay từ phút gặp gỡ ban đầu. Cũng trong thời gian học luật, Putin còn tham gia học võ. Một trong những môn thể thao ưa thích của Putin là môn võ nhu đạo (judo), ông từng theo học từ năm 13 tuổi và tiếp tục tập luyện cho tới ngày nay. Putin từng chiến thắng trong những cuộc so găng tại quê nhà Leningrad, gồm cả giải vô địch dành cho trẻ em tổ chức tại Leningrad. Putin còn là đồng tác giả cuốn sách với tựa đề “Judo: Lịch sử, lý thuyết và thực hành".

Theo tờ The Atlantic (Mỹ), năm 1985, Putin sang Đông Đức với tư cách điệp viên KGB có nhiệm vụ chính là thu thập thông tin liên quan đến bí mật công nghệ và tuyển mộ các quan chức cấp cao của chính phủ để phục vụ cho chiến dịch mang tên Operation Luch. Putin chính thức giải nghệ KGB ngày 20-8-1991, khi KGB ủng hộ cuộc đảo chính chống lại Tổng Bí thư Mikhail Gorbachyov thất bại. Năm 1994, ông trở thành Phó Chủ tịch thứ nhất thành phố St. Petersburg cho tới khi được điều về Moskva vào tháng 8-1996 để nhận chức vụ cao cấp bên trong bộ máy chính quyền của Boris Yeltsin. Putin từng là lãnh đạo dân sự của Tổng cục An ninh Liên bang Nga (FSB, cơ quan kế tục KGB) từ tháng 7-1998 đến tháng 8 năm 1999 và giữ chức vụ Thư ký Ủy ban An ninh từ tháng 3 đến tháng 8-1999. 

Năm 2017, Putin đã đưa ra những thông tin trước báo chí mà ông cho là "sự tiết lộ đặc biệt" rằng, ông đã làm việc "tình báo bất hợp pháp". Nói cách khác, các hoạt động của ông bằng cách nào đó liên quan đến gián điệp nằm sâu trong giới chính khách của đối phương mà không được bảo vệ ngoại giao. Điều này đồng nghĩa với việc Putin là một Jame Bonds (Điệp viên 007) của Liên Xô hay ít ra cũng là một Judi Dench của Nga (Judi Dench, nữ diễn viên và tác giả nổi tiếng người Anh)

(Còn nữa)