Kết quả điều tra của Tổ chức Y tế về sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành thực hiện lần thứ hai tại Việt Nam cho thấy, trong 5 năm qua, tỷ lệ hút thuốc thụ động tại nhà giảm từ 73,1% xuống 60%; tại nơi làm việc giảm từ 56% xuống 42%; tại trường học giảm từ 22,3% xuống 16,15%; trên các phương tiện giao thông công cộng giảm từ 34,4% xuống 19,4%... Điều này cho thấy nhận thức của người dân về tác hại của thuốc lá cũng như ý thức tuân thủ các quy định trong Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá đã có những chuyển biến tích cực.

Vận động người thân từ bỏ thuốc lá.

Thực hiện Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, thời gian qua, Bộ Y tế, Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá tích cực phối hợp với các bộ, ngành, tổ chức chính trị, xã hội, các tỉnh, thành phố triển khai nhiều hoạt động cụ thể. Các hoạt động phòng chống tác hại thuốc lá được triển khai đồng bộ từ Trung ương đến địa phương. Đến nay, hầu hết các tỉnh, thành phố thành lập Ban chỉ đạo phòng, chống tác hại thuốc lá; nhiều cơ quan, đơn vị triển khai các hoạt động hưởng ứng Luật như đưa nội dung phòng, chống tác hại thuốc lá vào kế hoạch hoạt động hằng năm; đưa quy định cấm hút thuốc nơi làm việc vào quy chế nội bộ của cơ quan, đơn vị, đưa tiêu chí không hút thuốc tại nơi làm việc vào tiêu chuẩn thi đua khen thưởng của công chức, viên chức, người lao động... Nhiều tỉnh, thành phố đã có những sự kiện nổi bật thu hút sự tham gia của đông đảo người dân, như sự kiện thể thao không khói thuốc...

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai các biện pháp tuyên truyền, vận động người dân không hút thuốc lá cũng gặp không ít khó khăn. Theo điều tra, nghiên cứu tại 6 tỉnh (Hải Dương, Thái Bình, Khánh Hòa, Bình Định, Đồng Tháp và Bạc Liêu) của một nhóm tác giả thuộc Đại học Y tế công cộng, Hội Y tế công cộng Việt Nam cho thấy, năm 2014, tỷ lệ điểm bán thuốc vi phạm quy định về trưng bày là 98,5% và năm 2015, con số này là 96,7%. Hơn nữa, các dòng chữ “cấm bán thuốc lá cho trẻ em dưới 18 tuổi” được các công ty thuốc lá in sẵn trên các tờ rơi với kích thước nhỏ, ở vị trí khó nhìn của các điểm bán lẻ. Cùng đó, hiện nay, tỷ lệ nam giới trưởng thành ở nước ta hút thuốc vẫn chiếm tỷ lệ cao; việc xử phạt hành vi vi phạm quy định cấm hút thuốc nơi công cộng còn chưa được triển khai đồng bộ... Bên cạnh thuốc lá điếu, các sản phẩm như shisha, thuốc lá điện tử cũng được giới trẻ sử dụng nhiều. Vì vậy, nâng cao nhận thức và hành động trong phòng, chống tác hại của thuốc lá vẫn là nhiệm vụ trọng tâm cần được đẩy mạnh trong thời gian tới.

Minh Minh (tổng hợp)