Ánh Viên (bên trái) và kình ngư trẻ Vũ Thị Phương Anh.

Năm 2005, lần đầu tiên tấm màn ngăn cách giữa Việt Nam với khu vực Đông Nam Á trên đường đua xanh bị phá vỡ. Lúc đó, ở tuổi 18, kình ngư Nguyễn Hữu Việt làm nên lịch sử với tấm HCV 100m bơi ếch SEA Games 23. Hai năm sau, cũng ở nội dung này, anh bảo vệ thành công tấm HCV, đồng thời phá kỷ lục SEA Games. Có lẽ, chính từ bước đột phá này mà những năm tiếp theo, tiềm năng to lớn của bơi lội từng bước được khai thác. Liên tiếp trong những kỳ SEA Games sau, môn bơi được tập trung đầu tư trọng điểm. Ngoài Hữu Việt, đội tuyển còn có thêm nhiều gương mặt trẻ xuất sắc khác, có thể kể đến Hoàng Quý Phước, Lâm Quang Nhật, Trần Duy Khôi và nhất là "Tiểu tiên cá" Nguyễn Thị Ánh Viên. 

Kình ngư Lâm Quang Nhật.

Tại hai kỳ Đại hội thể thao Đông Nam Á - SEA Games gần nhất, Ánh Viên giành tổng số 16 HCV cho thể thao Việt Nam. Đáng chú ý, cô còn 10 lần phá kỷ lục Đại hội, góp phần quan trọng trong việc giúp bơi lội Việt Nam tạo dựng thế “song mã” với Singapore - quốc gia dẫn đầu khu vực ở môn thể thao này. Ở trong nước, Ánh Viên gần như không có đối thủ xứng tầm trong hầu hết nội dung thi. Gần nhất, cô giành tới 16 HCV tại giải vô địch quốc gia năm 2017. 

Không chỉ Ánh Viên, từ năm 2015 đến nay, rất nhiều kình ngư trẻ tài năng xuất hiện. Điển hình là tại SEA Games 29, ở tuổi 17, kình ngư người Quảng Bình - Nguyễn Huy Hoàng làm nức lòng người hâm mộ với chiến thắng tại cự ly 1.500m tự do nam. Không chỉ lên ngôi vô địch, Hoàng còn phá luôn kỷ lục trong lần đầu dự SEA Games với thành tích 15 phút 20 giây 20. Trước đó, vào năm 2015 cậu bé làng chài bên bờ sông Gianh ấy còn giành 5 HCV giải trẻ Đông Nam Á. 

Mới đây, tại giải bơi vô địch toàn quốc, Huy Hoàng cũng không khó khăn khi lên ngôi vô địch ở ba nội dung, phá ba kỷ lục quốc gia các cự ly 400m, 800m và 1.500m tự do nam. Hay như Nguyễn Hữu Kim Sơn, dù mới 15 tuổi nhưng đã tạo cơn địa chấn SEA Games 29 bằng việc giành HCV cự ly bơi 400m hỗn hợp nam. Thành tích 4 phút 22 giây 12 của Sơn cũng đánh bại luôn kỷ lục tồn tại 15 năm của kình ngư Thái Lan - Ratapong Sirisanont (4 phút 23 giây 20). Bên cạnh đó cũng phải kể tới cô gái 17 tuổi Nguyễn Diệp Phương Trâm (TP Hồ Chí Minh) - người từng đánh bại Ánh Viên ở đường đua xanh trong nước nội dung 50m tự do nữ.

Kim Sơn (đứng giữa) vô địch SEA Games 29  khi mới 15 tuổi.

Ngoài sân chơi Đông Nam Á, tại giải bơi vô địch quốc gia năm 2017 vừa diễn ra đầu tháng 10, nhiều VĐV cũng cho thấy được tiềm năng rất lớn để phát triển. Chẳng hạn, nữ kình ngư 16 tuổi Vũ Thị Phương Anh (TP Hồ Chí Minh) có tới hai lần đánh bại tượng đài Nguyễn Thị Ánh Viên, trong đó lần đầu cô chiến thắng ở chung kết cự ly bơi 50m ếch nữ còn lần thứ hai là cùng các đồng đội trẻ khác gồm Ngọc Thi, Ngọc Quyên và Bảo Ngọc vượt qua đội bơi tiếp sức 4 x 200m tự do nữ của đoàn Quân đội (Ánh Viên là chủ lực) để giành HCV. Trong khi đó, Lê Thị Mỹ Thảo (Bình Phước) cũng là gương mặt sáng. Dù đấu với Ánh Viên ở nội dung sở trường của đối thủ - 200m bơi bướm nhưng Thảo vẫn vào cuộc tự tin và vượt qua nữ kình ngư của Quân đội để lên ngôi vô địch…

Hai thế hệ VĐV bơi xuất sắc: Huy Hoàng (bên phải) và Lâm Quang Nhật.

Theo đánh giá của Hiệp hội thể thao dưới nước Việt Nam, sự xuất hiện liên tiếp những gương mặt trẻ nổi bật là một tín hiệu mừng của bơi lội nước nhà. Điều đó cho thấy, quá trình đầu tư đúng đắn, sát thực tế đã đem lại những hiệu quả tích cực. Ngoài Ánh Viên, sự trưởng thành của các kình ngư trẻ như Phương Anh, Ngọc Quyên, Mỹ Thảo, Phương Trâm, Huy Hoàng, Kim Sơn… giúp bơi lội Việt Nam xây dựng được lực lượng kế cận tài năng để tiếp tục đầu tư hướng tới các sân chơi quốc tế.

Quốc Trường