Ngày 20-12, Ban Bí thư ban hành Chỉ thị về việc tổ chức Tết năm 2017, trong đó nghiêm cấm tặng quà Tết cho cấp trên dưới mọi hình thức. Mấy hôm trước, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị về quản lý, điều hành trong dịp Tết sắp tới yêu cầu các cơ quan trong hệ thống hành chính nhà nước các cấp thực hiện nghiêm việc không chúc Tết, tặng quà lãnh đạo. Trước đó, cũng chính Thủ tướng chỉ đạo các địa phương không về Hà Nội chúc Tết, tặng quà cấp trên mà dành thời gian chăm lo Tết cho nhân dân. Việc cấm tặng quà Tết cũng được nhiều cơ quan, địa phương thực hiện. Cục Chống tham nhũng từng mở số điện thoại đường dây nóng tiếp nhận phản ánh của người dân về việc tặng quà Tết…

Chưa nói việc thực hiện ra sao song những thông điệp mạnh mẽ trên khiến dư luận xã hội hoan nghênh, đồng tình. Lại nhớ cách đây chưa xa, dù điều kiện kinh tế khó khăn nhưng mỗi khi Tết đến, nhiều người có thói quen tặng nhau quà. Người biếu con gà, cân gạo nếp; người cho nhau cân thịt, cân giò, có điều kiện hơn thì vài ba mét vải may quần áo diện Tết. Những món quà bình dị song cái tình thì chẳng thể cân đo. Lý do, món quà xuất phát bởi sự trân quý, tấm lòng chân thật nên đáng quý và đáng nhớ. Chút quà nhân ngày Tết vốn là truyền thống trọng đạo nghĩa của dân tộc ta. Nhưng rồi với không ít người, sự trong trẻo, vô tư của mỗi món quà vơi dần theo thời gian, thay vào đó, kèm theo món quà là sự cậy nhờ, trả ơn, chạy chọt - sản phẩm của cơ chế xin- cho khiến dư luận bức xúc.

Lâu nay, có một quan niệm ở không ít người ấy là họ làm thế được sao mình lại không sinh ra bao phiền toái, áy náy?. Thì cứ liên hệ đến việc nhỏ như mỗi dịp lễ trong năm, điều dễ thấy là trước đó, nhiều người bảo thôi cứ tặng bó hoa, cái chính là tấm lòng. Nhưng càng gần đến ngày ấy, chẳng ai bảo ai, người chai dầu, người thỏi son làm đẹp, người làm phong bì cho tiện. Người nọ ngó người kia, kết quả là tất cả đều chuẩn bị quà. Đường hoàng tới tặng thì e ngại người khác nên cứ dấm dúi thành ra đi biếu mà như làm điều gì có lỗi. Những tình huống như thế không hiếm dẫn đến người cho thì xong lần, còn người nhận cũng chẳng vui. 

Các cụ ta từng dặn “của biếu là của lo”. Quà tặng, biếu ngày thường hay dịp Tết bản thân nó không có lỗi nếu xuất phát từ tình cảm chân thành, không vụ lợi. Vấn đề là đằng sau món quà đó ẩn chứa điều gì mà thôi. 

Lê Minh