Khi khảo sát thực tế ở nước ngoài, khách thấy lạ chỉ nước sinh hoạt nhưng người ta đã tính phí mỗi khối gấp rưỡi (1,5 lần) vì phải gánh thêm chi phí xử lý trả lại tự nhiên. Người ta tôn trọng môi trường bằng phí, tuy là bắt buộc nhưng sòng phẳng.

Mới đây, nhân dân phát hiện doanh nghiệp có thêm ống xả thải thẳng ra nguồn nước tự nhiên, trong khi đó cũng có hệ thống xử lý nước thải, có biển ghi khu vực xử lý theo quy chuẩn hẳn hoi. Không biết trên địa bàn cả nước có bao nhiêu doanh nghiệp nhập nhèm, thiếu ý thức như thế. Việc lắp đặt thiết bị làm vì và hành vi chống đối, gian lận ấy cần được xử lý một cách nghiêm minh theo pháp luật, trả lại môi trường tự nhiên trong lành. Điều đó chỉ có những dòng sông mới kiểm chứng được.

Cùng với lượng hóa chất xả thải qua nguồn nước, những dòng sông còn bị giày vò đêm ngày vì bọn “cát tặc” rút ruột. Hai chục triệu đồng một tàu cát hút tự do làm sao chúng không bóc từng lớp ruột những dòng sông. Nhưng lạ thay, tàu to chừng ấy, động cơ rền vang cả khúc sông, cũng phải vài giờ đồng hồ mới hút đủ cát cho một con tàu sao không có lực lượng chức năng, chính quyền nghe hay nhìn thấy mà xử lý? Sông oằn mình chở nặng phù sa, mang nước tưới tắm cho từng cánh đồng, cung cấp nguồn tài nguyên tinh túy nuôi con người lớn lên lại bị chính một số người hám lời cố tình hãm hại. Lời than vãn của những dòng sông ai oán, đau đớn liệu có thấu đến trời xanh? Sông nói và hỏi triền miên mà chưa được mấy ai trả lời cho thấu đáo. Nhức nhối thật.

Huyền thoại về những dòng sông, cây cầu hay bến nước, cây đa gợi ta nhớ tới quê hương, cuộc sống ấm áp nhường nào. Bảo vệ dòng sông là ai? Phá hoại bức tử những dòng sông là ai? Đều là con người nhưng trái ngược về nhận thức và hành động, quyền lợi và trách nhiệm vì thế bị đảo lộn. Sông cứ nói, cứ thở than, đau nhói và con người cứ hành động từ hai phía: Bảo vệ và phá hoại. Bao giờ người bảo vệ thắng thế tuyệt đối trong bảo vệ nguồn nước, bảo vệ nguồn chảy mãi tinh khôi cho những dòng sông? Đó là điều những dòng sông gửi lời qua gió ngày đêm trong niềm tin ngày mai.

Lan Hương