Ước tính sẽ có khoảng 2,5 triệu xe máy sử dụng trước năm 2000 thuộc diện thu hồi nếu quy định được ban hành.

Thông tin của người đứng đầu chính quyền Hà Nội lập tức thu hút sự quan tâm của dư luận. Thậm chí, tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng Hai mới đây, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng đánh giá cao. Cũng dễ hiểu bởi hệ lụy từ xe máy cũ, rộng hơn là từ những cái đã quá cũ kỹ, lạc hậu đối với xã hội là không nhỏ. Với xe máy cũ, thủ phạm gây ra nhiều vụ cháy nổ, tai nạn giao thông xảy ra thời gian qua thì dường như nó không chỉ xấu xí, ồn ào mà còn rất nguy hiểm.

Việc thu hồi xe máy cũ ở Hà Nội mới đang trong giai đoạn nghiên cứu. Trên thực tế, dù chưa có con số thống kê chính xác song số lượng xe máy sử dụng trước năm 2000 chắc chắn sẽ rất lớn. Có một nghịch lý là những phương tiện không đủ tiêu chuẩn an toàn, đáng ra phải bị loại bỏ lại được chủ nhân hoán cải, gia cố thêm để phục vụ mục đích khác nhau. Cũng vì xe cũ nên tâm lý chung của chủ xe chẳng phải cẩn thận giữ gìn, khi chở hàng, chở người là bất chấp quy định và gây ra những hậu quả đáng tiếc.

Từ việc xử lý phương tiện cũ nát cho thấy, lâu nay tâm lý tận dụng còn phổ biến ở nhiều người. To tát là cái ô tô, xe máy, nhỏ hơn là những vật dụng trong sinh hoạt, đời sống hằng ngày, dù biết không còn giá trị hoặc giá trị sử dụng thấp song nhiều người vẫn không sẵn sàng loại bỏ. Truy nguyên nhân vẫn là nếp nghĩ, cách làm theo kiểu tận dụng thái quá, trong nhiều trường hợp còn cản trở sự phát triển.

Vẫn biết biết rằng trong xã hội, một bộ phận người dân còn gặp khó khăn; không phải mọi thứ cứ cũ nát là thẳng tay vứt bỏ mà có nhiều thứ cũ với người này nhưng lại mới với người khác và vẫn còn giá trị sử dụng như quần áo, sách vở, đồ dùng học tập được quyên góp gửi tặng học sinh, người dân ở vùng khó khăn hoặc gặp thiên tai bão lụt. Những việc làm như thế rất cần được biểu dương bởi thể hiện truyền thống tương thân, tương ái của con người. 

Còn những thứ thật sự không còn giá trị sử dụng, thậm chí phiền hà cho mình và ảnh hưởng đến cộng đồng cần dứt khoát loại bỏ, đưa vài tái chế để sử dụng cho những mục đích tốt đẹp hơn. Có như thế, trong mỗi người, chí ít là trong nhận thức mới loại bỏ được tư duy cũ kỹ, lạc hậu để vươn tới cái mới, những điều tốt đẹp. Việc loại bỏ xe máy cũ như lời người đứng đầu chính quyền Hà Nội được dư luận đồng tình cũng vì lẽ đó.

Lê Minh