Cả tỉnh có 143/204 xã tổ chức thu phí vệ sinh môi trường, đạt gần 56%. Tuy nhiên, mức thu phí mới chỉ đáp ứng được hơn 19% nhu cầu. Đó là con số đưa ra tại hội nghị Ban Thường vụ Tỉnh uỷ bàn chuyên đề về thực trạng ô nhiễm môi trường nông thôn (ngày 26-4).

Nghị quyết HĐND tỉnh từ năm 2014 đã quy định, tùy từng địa phương áp dụng mức thu phí khác nhau, dao động từ 2 nghìn đồng đến 20 nghìn đồng/hộ/tháng. Có nghĩa là cả nhà, dù đông tới chục khẩu, vẫn chỉ phải nộp… kịch khung 20 nghìn đồng tiền rác/tháng. Ấy vậy nhưng nhiều hộ vẫn tìm mọi cách chây ì, thoái thác. TP Bắc Giang có tỷ lệ thu phí môi trường cao nhất tỉnh, đạt 90%, còn Lục Ngạn thấp nhất, 4%. 

Thống kê của Sở Tài nguyên và Môi trường, trung bình mỗi ngày toàn tỉnh thải ra lượng rác khoảng 737 tấn, trong khi khối lượng thu gom là 571 tấn. Không được thu gom, rác chất thành núi, lộ thiên, nước rỉ ra từ bãi rác, ruồi nhặng, vi trùng sản sinh, phát tán, ô nhiễm môi trường là điều trông thấy và đe dọa nghiêm trọng sức khoẻ cộng đồng. 

Cái giá của rác quá lớn so với mỗi tháng, mỗi người, mỗi hộ phải bỏ ra một vài nghìn đồng để trả cho việc thu gom, xử lý rác thải. Dân thành phố, thị trấn, thị tứ chây ì được cũng chây; trốn từng đồng một của mấy cô công nhân đô thị lọ mọ đi gõ cửa từng nhà thu phí. Ở nông thôn, miền núi thì việc cãi ngang, không thu phí môi trường diễn ra khá phổ biến, kiểu như: Vườn nhà tôi rộng, tôi thu rác lại cuối sân, không ảnh hưởng đến ai… Nhưng những túi nylon, những bao rác nổi lềnh phềnh, những con lợn chết trương phềnh nơi bờ mương, cống rãnh, đường làng, chắc không phải từ trên trời rơi xuống?

Đã đến lúc phải thay đổi tư duy, nhận thức của mỗi người về hành vi xả rác thải. Ai xả rác người đó phải trả tiền; người hưởng lợi từ môi trường phải trả chi phí; không cá nhân, tổ chức nào có trách nhiệm phải đi dọn thứ mà chúng ta xả ra. Nhưng suy cho cùng, so sự ô nhiễm nếu để một đống rác thối lù lù ngay đường làng, ngõ xóm với việc bỏ ra một vài nghìn đồng cho mấy cô đi thu gom, xử lý rác thì việc nào lợi ích và đáng làm hơn?

Thu Hương