Kỳ nghỉ lễ Quốc khánh 2-9 năm nay người lao động được nghỉ cả thảy 3 ngày, tính cả thứ Bảy, Chủ nhật trước đó. Do kỳ nghỉ dài nên nhiều người có kế hoạch về quê, họp lớp, liên hoan gặp mặt bạn bè; chưa kể trận tranh Huy chương Đồng của đội Olympic Việt Nam vào chiều 1-9 dự báo sẽ có đông người tập trung cổ vũ. Nghỉ thì vui song cũng lo chuyện anh em bạn bè gặp nhau “quá chén”, “rượu vào lời ra” khó kiểm soát hành động của mình.

Nói vậy không phải không có cơ sở khi Việt Nam xếp thứ 16 trên thế giới về mức độ tiêu thụ đồ uống có cồn trên thế giới. Theo đó, người ta ước tính trung bình một người Việt từ 15 tuổi trở lên uống 8,3 lít cồn nguyên chất (lượng rượu bia quy đổi) mỗi năm. Con số này cao hơn nhiều một số nước trong khu vực như Campuchia 6,7 lít, Philippines 6,6 lít, Singapore 2 lít…

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đánh giá việc tiêu thụ rượu bia của người Việt đang ở mức đáng báo động. Kể từ năm 2010, mức tiêu thụ đồ uống này của người Việt tăng 15%. Thiệt hại do nó gây ra khoảng 1,3 - 3,3% GDP.

Ai cũng biết tác hại của rượu bia và hệ lụy của nó gây ra. Ba người trong một gia đình ở huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam vừa tử vong sau khi uống hết 1,5 lít rượu ngâm rễ cây hái từ rừng về. Khoa Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) không ngày nào không tiếp nhận bệnh nhân ngộ độc rượu. Nặng thì hôn mê sau đó tử vong; nhẹ hơn thì tổn hại não và các cơ quan “lục phủ ngũ tạng”, loạn thần. Ngoài ra, việc uống rượu, bia quá chén cũng là nguy cơ gây tai nạn giao thông đường bộ, bạo lực và thương tích…

Quốc hội đang lấy ý kiến các tầng lớp nhân dân góp ý cho Dự thảo Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia. Vẫn còn nhiều băn khoăn, tranh luận và quan trọng là có khả thi khi hiện tại, bất cứ ai cũng có thể mua được rượu, uống được rượu mà không bị xử phạt, kể cả đó là trẻ vị thành niên. Với người lớn, thói quen cứ gặp nhau là phải có chén rượu, vui cũng uống mà buồn cũng không bỏ qua. Mà một khi đã uống là hết mình, đánh giá sự “hết mình” với nhau qua chén rượu đầy hay vơi…

Ai cũng biết uống rượu bia là có hại nhưng lại không ai bỏ qua chén rượu mỗi khi có cỗ bàn, hội hè, giao lưu… Có lẽ không phải dịp nghỉ lễ này mới lo mà lúc nào các bà vợ cũng nơm nớp mối lo khi “ông xã” đi uống rượu về muộn. Trong khi chờ Luật về rượu, bia thông qua thì chính mỗi người cần tự mình thay đổi thói quen uống rượu, uống vừa đủ và uống cũng cần… văn hóa.

Hồng Châu