Bánh khảo là loại bánh cổ truyền của dân tộc Nùng, Tày, mỗi dịp Tết đến, xuân về, người người, nhà nhà nơi đây lại cùng nhau làm bánh khảo. Là một người con của dân tộc Nùng, gia đình chị Trang đã gìn giữ nét văn hóa làm bánh khảo suốt 4 đời “tứ đại đồng đường”.

Những ngày này, chị Trang cùng em trai tất tả chuẩn bị các nguyên liệu để làm loại bánh cổ truyền. “Trong nhà, cứ cha truyền con nối, từ cái khuôn làm bánh, cũng có tuổi đời gần 100 năm rồi”, chị Trang vừa nhào bột, vừa nói.

Những chiếc bánh khảo tự làm được đặt trang trọng lên bàn thờ tổ tiên trong dịp Tết Nguyên đán.

Chị Trang cho biết, các gia đình thường làm bánh vào những ngày giáp Tết, từ 23 đến 27 Tết. Nếp văn hóa đấy hằn sâu trong tâm thức người dân tộc Nùng, Tày, họ mong rằng bây giờ hay sau này, lớp lớp con cháu sẽ vẫn duy trì làm món bánh khảo, vẫn giữ được cảnh làm bánh tuy bận rộn song đem lại không khí đầm ấm vào ngày lễ cổ truyền.

“Người Tày làm bánh khảo thay kẹo mời khách tới thăm nhà ngày Tết. Bánh khảo còn trở thành món quà độc đáo biếu khách, là thức quà gửi cho những người con xa quê. Với người Tày, vợ chồng mới cưới ngày đầu năm về thăm bên ngoại thì bánh khảo là vật phẩm không thể thiếu. Bánh khảo cũng là món quà để dâng lên bàn thờ cúng gia tiên mỗi dịp Tết đến xuân về”, chị Trang nói.

Để làm được một chiếc bánh khảo phải trải qua rất nhiều công đoạn vất vả. Từ rang gạo rồi xay ra thành bột, nếu bột bị khô quá thì phải ủ bột sau đó xay mật, vò bột và mật với nhau. Tiếp đến là cho bột vào khuôn đầm, nén giấy màu, công đoạn cuối cùng là gói hoàn chỉnh.

Gia đình chị Trang thường quây quần bên nhau để làm bánh khảo.

Suốt gần 10 năm chị Trang được bố truyền cho công thức làm bánh, với chị công đoạn khó nhất là công đoạn vò bột với mật. “Phải tính tỷ lệ sao cho không bị ngọt quá, bánh đóng có được đẹp và vào khuôn hay không là phụ thuộc vào công đoạn này”, chị Trang lý giải.

Để hoàn thiện một khuôn bánh mất khoảng 20-30 phút từ khi vò bột đến khi tháo khuôn. Thông thường, một khuôn làm ra được 10 phong. Do công đoạn vò bột bánh cần sự tỉ mỉ vì vậy công đoạn này thường sẽ do người phụ nữ làm, còn đóng bánh sẽ được giao cho đàn ông. Quan trọng nhất vẫn là bột bánh vì nếu bột không đủ độ ẩm bánh sẽ không kết dính.

“Đối với khâu ủ bột cần lưu ý thêm khi bột gạo nghiền xong thường rất khô, mùa đông thời tiết hanh khô, bột sẽ bị khô hơn nữa. Vì vậy, để giúp cho bột ẩm thì nên dùng lá bắp cải hoặc 1-2 khúc mía tươi vùi vào trong bột như vậy bột sẽ ẩm, giúp miếng bánh dẻo hơn”, chị Trang nói.

Mẻ bánh được đánh giá đạt chất lượng cần có những yếu tố như: bánh mềm, dẻo, mịn, vị ngọt dịu thanh thanh của mật mía và đặc biệt bánh không bị bở. Bánh khảo khi làm xong nên để ở nhiệt độ thường khoảng 3-5 ngày, sau đó thưởng thức sẽ ngon hơn. Để tránh bánh bị ẩm dẫn tới mốc cần bảo quản bánh ở túi nilon, tránh những nơi ẩm ướt.

Chị Trang chia sẻ, gia đình chị giữ thói quen làm bánh khảo vào mỗi dịp tết đến từ thời cụ nội chị còn sống. Đến nay, bố mẹ chị vẫn giữ truyền thống làm bánh. Trong gia đình, bố chị Trang luôn nhắc nhở các thành viên gìn giữ phong tục làm bánh khảo, để giữ gìn bản sắc cổ truyền của dân tộc mình.

Món bánh có sự kết hợp của bột gạo nếp tượng trưng cho đất mẹ, mùi thơm từ vừng mang ý nghĩa hòa hợp, đoàn kết và vị ngọt của đường phên, rượu trắng thơm nồng tình yêu thương luôn phù hợp cho không khí ngày Tết, ngày lễ sum vầy.

Từ ngày chị Trang đi lấy chồng, mỗi dịp Tết, chị ít khi có cơ hội được cùng gia đình làm bánh khảo. Thế nhưng trong tâm thức của chị, Tết mà không có món bánh khảo thì chẳng còn là Tết nữa.

“Bánh khảo vừa có hương thơm của gạo nếp, bùi bùi của vừng lạc, vị ngọt của đường kính và béo ngậy của mỡ. Tất cả hòa quyện với nhau khiến loại bánh này có một hương vị đặc biệt không lẫn vào đâu được. Mỗi dịp tết đến, tôi chỉ mong được về quê, ngồi quây quần bên gia đình, sum vầy cùng nhau làm ra những chiếc bánh khảo đón tết. Không khí ấm áp, đoàn viên thật đủ đầy, ấm cúng”, chị Trang nói.

Công nhân Công ty cổ phần May xuất khẩu Hà Phong hiến 453 đơn vị máu

(BGĐT) - Ban Chỉ đạo (BCĐ) vận động hiến máu tình nguyện (HMTN) huyện Hiệp Hòa phối hợp với Công ty cổ phần May xuất khẩu Hà Phong vừa tổ chức ngày hội hiến máu tình nguyện. Ngày hội là hoạt động hưởng ứng Lễ hội Xuân hồng và Chiến dịch HMTN dịp Tết Nhâm Dần 2022. 

Lập 3 đoàn kiểm tra vận tải dịp cao điểm Tết

Bộ Giao thông Vận tải cho biết Bộ vừa ban hành kế hoạch kiểm tra, chấn chỉnh hoạt động vận tải và công tác chuẩn bị vận tải Tết năm 2022.

Phát hiện biến thể gen có thể chống lại Covid-19

Theo một nghiên cứu mới của một nhóm nhà khoa học Thụy Điển, 80% người gốc châu Phi có biến thể gen chống lại Covid-19 này.

Theo Đại Đoàn Kết