Hoàng hôn phía cuối làng

(BGĐT) - Trước khi ra đồng, Tâm ngồi xếp lại đống tiền lẻ giúp cụ Giảo. Cụ Giảo cũng qua cái tuổi “thất thập cổ lai hy”, là người xóm Quán, không chồng con, có người anh trai mất sớm. 

Những người họ hàng với cụ cũng ra đi gần hết. Do hai mắt gần như bị lòa từ ngày còn trẻ, cụ sống một mình bao năm nay bằng nghề bán nước ở ngôi nhà nhỏ tại ngã ba cuối làng. Buổi sáng, cụ đồ xôi bán cho bọn trẻ ăn sáng đi học, cũng gọi là để sống qua ngày. Ở tuổi gần đất xa trời, không người thân thích, không làm cũng chẳng biết trông cậy vào ai.

Minh họa: Đinh Hương

Tâm cũng là người xóm Quán, cách nhà cụ Giảo không xa. Nhà Tâm ở sâu trong ngõ, lớn lên Tâm đã thấy cụ bán hàng ở đó tự bao giờ, từ hồi cả cha và mẹ còn sống. Thuở nhỏ Tâm vẫn chạy ra đó chơi với chúng bạn, nơi cụ Giảo bán hàng có gốc cây xà cừ to mát lắm. 

Mỗi lần ngày rằm lễ tết được bố mẹ sai đi mua vài cút rượu hay cái gì đó là Tâm thích lắm. Mỗi lần như thế, bà cụ Giảo lại cho Tâm thêm cái kẹo. Mà chẳng biết có phải vì lý do đó mà Tâm quý mến, hay giúp đỡ cụ cho tới tận bây giờ. Cứ thế, hai người một già, một trẻ coi nhau như người thân lúc nào chẳng biết.

Buổi sáng Tâm thường dậy rất sớm. Hầu như bà cụ Giảo cứ dậy lúc nào là Tâm dậy lúc ấy, như một thói quen, dù hai người ở hai nhà khác nhau. Tâm dậy sớm ra giúp bà cụ nhóm bếp đồ xôi, rồi bày biện bàn ghế, kể cả bày ấm nước, gói kẹo ở chỗ nào quen thuộc để cụ dễ lấy, Tâm đều biết và để y nguyên chỗ ấy. Còn xôi thì Tâm đóng ra hộp trước rồi để vào thùng xốp giữ ấm cho cụ bán. Xong xuôi đâu vào đấy Tâm mới đi làm, bao năm nay hoá thành một thói quen bất di bất dịch.

Buổi tối Tâm ngồi kiểm lại tiền cho cụ Giảo, cứ một hai hôm Tâm lại kiểm tra lại tiền cho cụ. Lâu nay hàng hoá mua những gì đều do Tâm nhận về giúp cụ, rồi sắp xếp lại đồng nào ra đồng ấy cho khỏi nhầm. Tuy nhiên, mấy lần kiểm tra gần đây Tâm đều thấy thiếu, riêng hôm qua với hôm nay thiếu hẳn hơn tám mươi ngàn. Vì là hàng hoá do Tâm nhập nên bán những gì, còn những gì Tâm đều biết, có nhầm thì cũng chỉ dăm mười nghìn là cùng. Tâm hỏi bà cụ Giảo:

- Hôm qua đến hôm nay bà có cho ai nợ tiền không?

Bà cụ trả lời: Không đâu con!

- Mấy lần gần đây cháu kiểm đều thiếu. Lần này thiếu những hơn tám mươi nghìn.

Bà cụ Giảo hốt hoảng: Chết thật, lãi lờ chả được bao nhiêu lại còn lỗ thêm, chắc tại mắt mũi chẳng nhìn thấy gì, mà dạo này nhớ nhớ quên quên nên để đâu cũng quên béng đi.

Còn Tâm thì nghi ngờ có kẻ lợi dụng bà cụ mắt mờ chân chậm nên nổi lòng tham, chứ từ trước tới nay bà cụ rất cẩn thận trong chuyện tiền nong có bao giờ bị làm mất thế này đâu.

Một chiều đi làm về Tâm đã thấy chị Biên đứng chờ mình trước cổng (chị Biên là họ hàng xa nhưng lại gần nhà cụ Giảo). Tâm mời vào nhà nhưng chị Biên không vào, đã thế còn mặt nặng mày nhẹ chỉ vào mặt Tâm nói:

- Tao nghe bà cụ kể với người trong làng là bị mất tiền, lâu nay tao đã nghi nghi. Người ta đồn cũng đúng vì chẳng bao giờ lại có chuyện người dưng nước lã lại đi làm chuyện không công như thế bao giờ. Hoá ra mày tiếp cận bà cụ để làm cái chuyện đó, mà xa hơn là cái mảnh đất nơi ngã ba đầu làng...

Tâm nghe chị Biên nói thế liền vội ngắt lời:

- Chị... sao chị có thể nói như thế được!

Chị Biên tiếp: "Không chỉ tao, mà cả làng này đều nói thế, mày làm gì được! Bà cụ ở cái tuổi “gần đất xa trời” rồi, nhỡ có đi thì cũng đừng hòng mày có được cái suất đất đó. Cho nên mày đừng mất công tiếp cận bà cụ cho tốn công vô ích. Tuy bà cụ không con không cái, nhưng vẫn còn cháu chắt họ hàng, không đến lượt cái ngữ “miệng nam mô bụng một bồ dao găm” như mày". Nói rồi chị quay phắt đi, chẳng kịp cho Tâm nói thêm điều gì.

Mấy hôm không thấy Tâm ra, bà cụ Giảo đâm ra lo lắng. Buổi trưa bán hết đống xôi bà dọn dẹp đồ sớm, coi như chiều nay nghỉ bán để vào xem Tâm đau ốm hay làm sao.

Vừa nhìn thấy bà cụ Giảo khua gậy vào tới cổng, Tâm đã chạy ra dắt cụ vào nhà. Tâm vừa rót nước mời, bà cụ Giảo đã hỏi:

- Mày ốm đau gì à, sao mấy hôm nay không thấy ra?

Tâm thút thít vừa khóc vừa kể cho bà cụ nghe về chuyện bữa nọ. Nghe xong bà cụ lớn tiếng nói:

- Con cháu gì, bao nhiêu năm nay tao ốm đau nào đã được cân đường hộp sữa của nhà nó. Nay tao đến tuổi “gần đất xa trời” rồi, người thân kẻ thích chẳng còn ai, nó nói thế chắc cũng muốn chiếm mảnh đất đó chứ gì. Mai mày cứ ra xem, xem nó định làm gì, đất của tao có để không cũng chẳng bao giờ tao cho cái ngữ nó.

Thấy Tâm vẫn khóc, một lát sau bà cụ lại dịu giọng:

- Thôi nín đi, tính mày như thế nào tao còn lạ gì, nó nói gì kệ nó, nghĩ ngợi cho khổ!

Tâm định nói gì đó với bà cụ, nhưng chả hiểu thế nào lại thôi.

Sáng hôm sau Tâm đi làm như thường lệ. Khi vừa đạp xe qua chỗ cụ Giảo thì bắt gặp một thằng bé đang hí hoáy chui dưới gầm bàn làm gì đó... kể cả lúc Tâm xuống xe nó cũng chẳng hề hay biết. Nhân lúc cụ Giảo đang loay hoay phía sau mở cái thùng xốp lấy xôi, nó thò tay vào ngăn bàn rút lõi vài tờ mười nghìn, lúc chui ra thì bị Tâm bắt được:

- Chung! Sao cháu lại ăn trộm hả?

Thằng Chung bị bắt, mặt tái mét vì sợ nói:

- Cháu...Cháu... xin cô, cô tha cho cháu!

Tra hỏi một hồi thì nó khai trộm tiền để đi chơi điện tử. Trớ trêu thay nó lại là con chị Biên. Tâm định lôi nó về nhà nói cho chị Biên biết hai năm rõ mười, cho chị Biên bẽ mặt trước xóm làng về những gì chị đã nói với Tâm, về cả những uất ức Tâm bị chị xúc phạm. Nhưng nghĩ thế nào cô lại thôi, chuyện này một vài người cũng đã biết, trước sau gì chả đến tai chị Biên!

Buổi chiều khi đang dọn hàng cho bà cụ Giảo thì chị Biên dắt tay thằng Chung đến. Vừa nhìn thấy Tâm, chị có vẻ ái ngại định quay về thì Tâm nói:

- Chị Biên, mời chị vào uống nước!

Chị Biên cúi chào bà cụ Giảo rồi nói:

- Con nghe mọi người nói nó ăn trộm tiền của bà, con về đánh cho nó một trận nó mới khai ra là trộm tiền đi chơi điện tử. Nó lấy trộm của bà bốn lần, tổng là gần ba trăm nghìn. Con dắt nó sang đây để xin lỗi và gửi lại bà tiền ạ.

Nói rồi chị bắt thằng Chung khoanh tay xin lỗi bà cụ. Nghe thấy thằng Chung mếu máo, bà cụ Giảo nói:

- Thôi trẻ con đánh nó làm gì cho tội, mà nó hư phần nhiều cũng là do chị. Chính chị cũng là người có lỗi lẽ ra chị phải xin lỗi trước để trẻ con làm gương, chứ chị bắt trẻ xin lỗi còn mình thì thôi, thì dạy trẻ làm sao nó phục cho được.

Chị Biên cũng hối hận và lúng túng, quay sang Tâm nhưng không dám nhìn đối diện, môi ấp úng định nói gì thì Tâm đã đỡ lời giúp chị...

Vài tháng sau có người mai mối, Tâm đi lấy chồng, nghe đâu anh chồng hơn Tâm mười ba tuổi, người trên thị xã, kinh tế rất khá và đặc biệt là người tốt bụng. Bà cụ Giảo thời gian đầu khi Tâm đi lấy chồng thì buồn lắm, có đận cụ đổ bệnh ốm cả tuần trời. Sau đận ấy, người ta thấy vợ chồng Tâm về làng xin phép đón cụ lên thị xã ở cùng để tiện bề chăm sóc. Kể từ đó trở đi, nơi quán nước ngã ba cũng trở nên vắng người, lá xà cừ rụng đầy đường chẳng ai quét...

Mẹ kế

(BGĐT) - Trong lúc mọi người tíu tít dựng rạp, kê bàn ghế thì Hoài chui vào căn phòng riêng mà bố mới sửa soạn cho Hoài ra ngủ riêng, lặng lẽ ngồi khóc. Hoài khóc thầm, không thành tiếng. Những giọt nước mắt ấm ức, tủi hờn, giận dỗi cứ lăn trên hai bên má. Hoài nhớ mẹ. Mẹ mắc bạo bệnh nên bỏ bố con Hoài đã mấy năm nay rồi, khi ấy Hoài mới bảy tuổi. 

 

Bình Yên

Chính nó - đứa em gái đỏng đảnh, rắc rối, lì lợm chuyên phá hỏng đồ dùng học tập của tôi là nguyên nhân phá vỡ mái ấm gia đình này. 

 

Cái lộc bình cổ

(BGĐT) - Tên nó là Thảo, nhưng cả nhà ông Hạnh Lâm đều gọi nó là “Con Vịt”, có lẽ do nó có kiểu đi lạch bạch và giọng nói khàn khàn…

 

Truyện ngắn của Lê Đình Tiến