Dễ hiểu vì sao con nít gặp chị cứ khóc thét. Giá thế gian rạch ròi, công tâm hơn thì dáng vóc cao ráo thon gọn, sống mũi cao và cặp môi tim đầy gợi cảm của Bớt sẽ là những “điểm cộng” mà không ít phụ nữ phải khát khao. Được vậy chắc Bớt đã không đến nỗi bị xem là cô gái xấu nhất làng. Khổ nỗi, nhan sắc không giản đơn là chuyện có thể đem quy điểm số cộng - trừ. Một điểm trừ nhưng là trừ sinh tử luôn đủ sức phủ cái bóng đen ám ảnh của mình lên hàng bao nhiêu điểm cộng…

Ba lăm tuổi, Bớt vẫn chưa biết tới một lần hò hẹn nói chi lấy chồng. Bớt hiểu và chấp nhận. Dửng dưng, cam chịu. "Xấu như tao thì chắc cứ yên phận gái già, ai ưng?". Có lần tôi nghe chính miệng Bớt nói ra điều đó. Chúng tôi là bạn học, bạn chăn bò của nhau cho dù tôi nhỏ tuổi hơn. Nhà quê xưa đi học muộn là chuyện bình thường. Bạn mà hơn tôi 5, 6 tuổi nên tôi cứ gọi “chị”.

Hàng xóm với Bớt có anh Thảng.

Anh Thảng tướng thấp lùn, răng hô, môi sứt thêm cái nói ngọng; chỉ có mỗi nghề đi chăn vịt thuê. Mùa vịt đẻ có người thuê, anh suốt ngày lặn lội bãi đồng sông nước, đêm về ngủ luôn ở lều vịt vừa canh trộm vừa chờ khuya nhặt trứng cho chủ. Hết mùa, anh gác sào chuyển sang nghề “thợ đụng” – tức ai thuê gì làm nấy. Gánh nước, bổ củi, dọn vườn, leo dừa leo cau ... Nghề này công việc bữa đực bữa cái, thu nhập bấp bênh. Kệ, ít còn hơn không. Anh Thảng xấu tướng nhưng được cái nết hiền lành; ai bảo gì anh nhất nhất làm theo y vậy!

Anh Thảng từ lâu đã tới tuổi lập gia đình, lại là con trai một. Vợ chồng bác Bốn Kịch thèm cháu bế, sấp ngửa chạy ngược chạy xuôi tìm mối cho con mãi chưa được. Xinh đẹp, giỏi giang đương nhiên không dám trèo nhưng đám gái quê tầm tầm chẳng giỏi chẳng xinh cũng cứ nghe anh Thảng là chối. Có người hiến kế: Hay qua hỏi con Bớt… Ông Bốn Kịch nhảy dựng như kiến đốt đít, mắt tóe lửa. Nè, có xấu có dở cũng là con Bốn Kịch, con trai một đó, hết chuyện đùa à? Ông hàng xóm lỡ miệng im re nhưng sau đó xì xào sau lưng: Nồi nào vung nấy, đã thấp còn cứ muốn trèo cao hỏi tìm sao ra…. Tin bay tới tai Bốn Kịch khiến ông càng nổi điên. Được, đã vậy ông đây sẽ quyết tìm, cưới cho thằng Thảng được con vợ xinh; cho mấy đứa xì xào ác miệng kia phải "tắt đài" luôn cho bõ ghét!

Tưởng ông Bốn sướng miệng nói đùa, ai ngờ thật!

Cô Lụa xinh nhất xóm bên, biết bao trai ngấp nghé không hiểu sao đùng cái lại đi nhận trầu cau nhà anh Thảng. Và hỏi, cưới, trong vòng nửa tháng. Xóm làng không ai hiểu chuyện gì đang xảy ra. Thánh nhân đãi khù khờ, thằng Thảng tốt số quá! Tội nghiệp con Lụa, hoa lài cắm... Lần xì xèo này với Bốn Kịch chẳng đáng quan tâm. Đại thắng lợi. Ông đi ra đường ngực ưỡn tay khuỳnh, mặt cứ vênh lên. Điệu bộ ấy phát đi rõ ràng một thông điệp: Đã - biết - tay - ông - chưa? Biết rồi, khổ lắm, im như thóc, đâu ai dám nói gì đâu. Có chăng chỉ mỗi anh Thảng luôn mồm cười toét cười toe, gặp ai cũng sung sướng khoe bằng cái giọng ngọng líu: Tôi ...lấy...lấy được vợ...rồi đó! Nhìn cảnh anh Thảng hớn hở tung tăng mà lắm anh trai cùng xóm cõi lòng tê tái. Mình vậy mà cuối cùng lại thua nó. Rõ thật là…

Cưới đâu được 3 tháng thì cô Lụa đẻ.

Tiếng có chồng con nhưng Lụa chẳng ngó ngàng gì đến chuyện nhà cửa (mình đẹp mình có quyền chứ!). Cô thích diện áo quần, ngắm vuốt, phấn son hơn là loay hoay với cơm nước, chợ búa. Rảnh nữa thì cô buôn chuyện với hàng xóm hoặc lập hội đánh bài. Về nhà hắt hủi anh chồng cục mịch xấu trai như đầy tớ. Anh Thảng làm tất tật từ việc nhỏ tới việc lớn vậy mà lơ mơ vẫn bị cô chửi như tát nước! Không sao, anh Thảng vốn tốt nhịn, cứ đánh bài ôm bụng chịu, nai lưng cày. Oái oăm, anh càng nhịn cô càng thấy anh… đáng ghét. Cô ghét cái tướng người thấp nhỏ lúc nào cũng chua loét mồ hôi, hăng hăng phân vịt. Cô ghét cái giọng ngọng líu ngọng lô nói ba từ chỉ nghe ra một; ghét luôn cả thái độ nhẫn nhục của anh dành cho cô. Chuyện “sinh thiếu tháng” có khiến cô e dè mất một thời gian nhưng sau có lần khùng lên cô bảo thẳng tưng: Thằng cu Giống đâu phải con anh mà anh thương. Tôi, con đàn bà mất nết, lừa anh vậy đó. Anh chửi tôi đi…. Mặt anh Thảng đỏ lựng nhưng anh không chửi, vẫn cứ tiếp tục nhịn vợ, chăm thằng cu Giống, điên chưa?

Ai đó bảo: Phụ nữ đẹp như con thuồng luồng, không chịu ở cạn…, câu này đem áp dụng cho cô Lụa quả đúng. Với cô, anh Thảng là cái ao quá cạn, không đủ cho cô vẫy vùng. Vậy nên, một buổi trưa anh Thảng đi làm về không thấy bóng cô Lụa đâu. Quần áo tư trang cũng không. Sót mỗi một thứ cô không mang theo là thằng cu Giống. Nó đang lê la trước thềm nhà, khóc mếu…

Tôi xa quê đã lâu, mang theo mảnh ký ức về chị Bớt xấu gái không chồng và câu chuyện anh Thảng ngọng nghịu xấu trai lấy vợ đẹp nhất làng để kết cục lại thành có – con – không - vợ! Ký ức dở dang mà ám ảnh. Kiếp người sao trớ trêu quá đỗi; ai bảo ở hiền sẽ gặp lành. Như tôi đây, tận tụy yêu thương hết lòng hết dạ với người bạn đời của mình nhưng nhiều lúc "cơm không lành, canh không ngọt" anh luôn cho rằng do tôi...

Tết. Tôi đưa con về thăm quê, thăm mẹ. Cũng định “an trú” một thời gian nơi cái nôi thơ ấu cho nhẹ lòng. Xong, Tết mẹ dọn nhà, gọi người tới mua nhôm nhựa. Tưởng ai, hóa ra chị Bớt! Gặp lại bạn xưa mừng quá, tôi xăng xái phụ thu gom, còn toan phụ chị chở về nhà. "Không cần, tí nữa, anh ấy tới chở…". Ngữ điệu nghe giống đàn bà có chồng. Chẳng lẽ….

Tế nhị không hỏi tiếp, sợ vô ý chạm phải vết thương đàn bà còn đang đau buốt. Chiếc honda cối đời 1980 cà tàng đi vào sân. Người đàn ông thấp bé xuống xe, bê bao phế liệu to đùng chất lên cái gác ba ga to tướng đằng sau; một mình làm không để chị Bớt động tay, xong nổ máy chạy thẳng. Anh Thảng! Giờ thì tôi bắt đầu lơ mơ hiểu ra.

Tối, mẹ kể: Duyên nợ của hai đứa nó cũng “lên bờ xuống ruộng” lắm. Thằng Thảng từ ngày con vợ bỏ đi đầu tắt mặt tối lo làm mướn nuôi con. Nó đi chăn vịt suốt ngoài đồng, thằng cu Giống ở nhà lê la không ai chăm. Gửi ông bà nội không nhận, bảo đồ con hoang, máu mủ gì tao mà chăm với chút? Lão Bốn Kịch từ ngày con dâu bỏ nhà đi cứ rượu vào là chửi vung thiên địa. Chửi chán đứa con dâu lăng loàn mất nết lại quay sang chửi thằng con trai ngu đần vô tích sự, có con vợ cũng không giữ nổi. Chửi suốt vậy nhưng thằng Thảng vẫn im không một tiếng cãi cha. Gửi con nhà cha mẹ không xong thì đem sang hàng xóm gửi.

Hàng xóm trông con dùm cho nó, con biết ai không, chính là… chị Bớt!

Mẹ kể tiếp: Ban đầu thằng Thảng ngại phiền, chỉ dám gửi lúc trưa, lúc tối. Nhưng lâu dần thằng nhỏ mến, cứ nằng nặc đòi ở với “mẹ Bớt” luôn đêm. Cũng lạ, cái bớt trên mặt con Bớt dọa trẻ con cả xóm sợ, riêng thằng cu Giống không biết sợ! Con Bớt ban đầu chắc tội nghiệp thằng Thảng nhưng dần dần đâm thương thằng nhỏ lúc nào không hay. Đàn bà lớn tuổi không chồng thèm có đứa con cũng chuyện thường thôi. Vậy nên mới nửa đừa nửa thật anh cu Thảng: "Thấy anh gà trống nuôi con cực quá, hay anh… cho thằng cu Giống luôn đi, tôi nuôi!" Cho sao được mà cho, kệ ai nói ngược nói xuôi, thằng Thảng cũng quý đứa con “lộn giống” như cục vàng. Anh, ả cùng chăm anh cu Giống, qua lại rồi thành chuyện lửa gần rơm…

Vậy bác Bốn Kịch chịu yên à?

Yên sao được mà yên? Lão Bốn hay tin, kêu thằng Thảng về giáo huấn. Cứ tưởng nó hiền như mọi bận, ai dè lần này nổi nóng. Lần đầu tiên nó dám cãi cha. Nó bảo: Ông không thương con, thương cháu thì để người khác thương, đừng có ý kiến này nọ! Ông Bốn Kịch cứng lưỡi. Bà Bốn biết chuyện hơn, tìm cách nhỏ to khuyên ông chồng ngang như cua xuống nước. Nói vậy chớ làm gì không xuống. Kết cuộc hai đứa lấy nhau. Con Bớt coi xấu xấu vậy mà giỏi, có mỗi nghề mua nhôm nhựa mà lo đàng hoàng cho chồng con lại còn dư tậu đất, xây nhà! Tội cái nó lấy chồng lúc lớn tuổi, không sinh đẻ gì. May mà có thằng cu Giống ở cùng từ nhỏ, thương yêu nó như mẹ, anh Thảng lại tốt tính nên cũng bù đắp lại.

Truyện ngắn: Người lính pháo binh

(BGĐT) - Thương buông người ngồi xuống vệ cỏ, hướng mắt theo dòng sông về tít cây cầu phía xa.

Yêu thương cho cuộc đời

(BGĐT) - Tình huống bất ngờ này khiến anh bối rối. Đám cưới sẽ được tiến hành sau hai tháng nữa. Liệu mối quan hệ của ba có làm ảnh hưởng đến hạnh phúc của con trai ? Mà ba có đang hạnh phúc không nhỉ?

Truyện ngắn của Y Nguyên