Nguồn sáng lan tỏa muôn nơi
Năm 1968, nhà thơ Felix Pita Rodriguez (Cuba) viết bài thơ Hồ Chí Minh, tên Người là cả một niềm thơ. Tính sử thi, chính luận, trữ tình hoà quyện vào nhau rất tài tình để nhân vật Hồ Chí Minh toả sáng từ chiều sâu tâm hồn đến tầm vóc trí tuệ: Có thể ca ngợi Người như ca ngợi biển cả, núi cao/ Như ngợi ca sông Cửu Long, sóng Hồng Hà/ Nói tới Người là nói vịnh Hạ Long, Điện Biên Phủ, chùa Một Cột, là nói những ruộng đồng đỏ ánh phù sa/ Có thể nói tới Người bằng hết thảy những lời tương tự/ Khi nói tới cây nhãn và cây tre xứ sở / Bởi vì ca ngợi Người, Chủ tịch Hồ Chí Minh/ Nhà thơ Hồ Chí Minh/ Người nông dân Việt Nam trong sáng Hồ Chí Minh/ Là ca ngợi đất nước Việt Nam tươi đẹp và đau thương...
Thiếu nhi Thủ đô Hà Nội thể hiện bài hát “Ai yêu Bác Hồ Chí Minh hơn thiếu niên nhi đồng” tại chương trình giao lưu nghệ thuật “Khắc sâu lời Bác dạy”. |
Sự truyền cảm thi ca về Chủ tịch Hồ Chí Minh mang tính cộng hưởng. Vượt qua thời gian, những bài thơ hay về Bác mang những giá trị nghệ thuật rất đáng ghi nhận. Trong thi ca có hồi quang lịch sử, có diện mạo quá khứ, có tâm hồn dân tộc. Thơ ca đã góp phần cùng văn học nghệ thuật khắc hoạ hình ảnh Bác - một Con Người mang đậm nét tinh hoa truyền thống Việt Nam và văn hoá tương lai mà lại vô cùng gần gũi, bình dị. |
Tiết mục văn nghệ tại Lễ hội làng Sen. |
Hồ Chí Minh yêu nước nồng nàn và quyết đi tìm con đường giải phóng dân tộc đúng đắn: Đêm mơ nước, ngày thấy hình của nước/ Cây cỏ trong chiêm bao xanh sắc biếc quê nhà/ Ăn một miếng ngon cũng đắng lòng vì Tổ quốc/ Chẳng yên lòng khi ngắm một nhành hoa... (Người đi tìm hình của nước - Chế Lan Viên) Bác Hồ giác ngộ, đúng hơn là cảm hoá quần chúng bằng chính cuộc đời cách mạng của mình. Tư tưởng yêu nước thương dân được chiếu sáng từ ngay cuộc sống của Người với một tầm vóc cao lớn hơn, đầy đủ hơn. Không có gì quý hơn độc lập, tự do. Nhưng, độc lập, tự do của đất nước phải gắn liền với hạnh phúc của nhân dân. Hạnh phúc nhân dân là cái đích cuối cùng của cách mạng. Bởi thế, sợi chỉ đỏ xuyên suốt tư tưởng Hồ Chí Minh là đây, rất giản dị: Cái gì có lợi cho dân ta phải hết sức làm, cái gì có hại cho dân ta phải hết sức tránh. Không phải ngẫu nhiên mà Chế Lan Viên đã rung động viết: Ôi, giữa lòng ta Bác đến tự hồi nào?/ Bác vĩ đại mà chẳng làm ai kinh ngạc/ Một buổi sáng, nhìn lòng ta, ta thấy Bác/ Nước mắt ràn, ta cảm hết ơn sâu... (Người thay đổi đời tôi, Người thay đổi thơ tôi).
Thơ viết về Hồ Chí Minh không ít, nhưng có lẽ giữ được sự truyền cảm lâu bền chắc chẳng phải ở những ca tụng to tát chung chung, sự kể lể dông dài mà phải từ những chi tiết chân thực, tiêu biểu nhất. Nhiều người hẳn chưa quên bài Đêm nay Bác không ngủ của Minh Huệ viết ra trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp: Bác thương đoàn dân công/ Đêm nay ngủ ngoài rừng/ Rải lá cây làm chiếu/ Manh áo phủ làm chăn... Tình thương bao la ấy dường như không có giới tuyến, nó đồng nghĩa với khát vọng hoà bình, là lòng nhân đạo cao cả. Đây là những câu thơ mang tầm vóc khái quát cao mà vẫn rất mực dung dị khi viết về Bác Hồ: Người suốt đời quên mình cho Tổ quốc/ Khi ra đi chỉ dép lốp chiến trường/ Nguồn ánh sáng đến muôn đời chẳng tắt... (Muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương).
Hồ Chí Minh gợi những liên tưởng đẹp về thiên nhiên và con người. Khái niệm sống mãi với thời gian luôn luôn đúng với những bậc vĩ nhân như Người. Nhưng có điều cần lưu ý, dẫu là vĩ nhân thì Hồ Chí Minh vẫn là vĩ nhân bình dị, luôn sống trong nhân dân. Dân tộc mang hồi ức về Người như mang vầng sáng trong trẻo, thánh thiện: Trăng lên, kìa trăng lên/ Quảng trường dâng biển sáng/ Ôi vầng trăng Ba Đình/ Mênh mông và thiêng liêng... (Trăng lên - Phạm Ngọc Cảnh). Đứng ngắm những dòng người vào Lăng viếng Bác, ta thấy tin hơn con đường Người đã chọn cho dân tộc này. Cũng không mảy may hoài nghi tình cảm dân tộc và cả nhân loại tiến bộ dành cho Hồ Chí Minh. Chỉ buồn, vâng chỉ buồn... là đất nước đó đây vẫn còn những điều không như Bác mong, những cái làm cho Bác lo khi còn sống.
Sự truyền cảm thi ca về Hồ Chí Minh mang tính cộng hưởng. Vượt qua thời gian, những bài thơ hay về Bác mang những giá trị nghệ thuật rất đáng ghi nhận. Trong thi ca có hồi quang lịch sử, có diện mạo quá khứ, có tâm hồn dân tộc. Thơ ca đã góp phần cùng văn học nghệ thuật khắc hoạ hình ảnh Hồ Chí Minh, một Con Người mang đậm nét tinh hoa truyền thống Việt Nam và văn hoá tương lai mà vô cùng gần gũi, bình dị.
Nguyễn Hữu Quý
Ý kiến bạn đọc (0)