Một phiên đấu giá đất ở tại huyện Việt Yên.

Ngay khi Báo đăng bài liên quan về vấn đề này (ngày 6-10), không ít bạn đọc đã chia sẻ, hy vọng chính quyền địa phương sẽ có tính toán, thay đổi phương thức thực hiện. Trước đó, nhiều ý kiến đề xuất UBND huyện không đấu giá đất ở theo m2 (xác định giá khởi điểm của một m2 đất, không tính giá khởi điểm của cả thửa đất) nhưng bao năm qua UBND huyện Việt Yên vẫn làm theo cách cũ. Đơn cử, trong các phiên đấu giá 93 thửa đất ở tại xã Hoàng Ninh, Hương Mai, thị trấn Nếnh, thị trấn Bích Động diễn ra vào ngày 20-10 vừa qua, đơn vị tổ chức đấu giá triển khai quy chế người tham gia đấu giá chỉ được trả giá đối với giá trị của một m2 của thửa đất. Anh Vũ Văn Thương, xã Cảnh Thụy (Yên Dũng) phản ánh: “Nhiều năm tham gia đấu giá đất nhưng tôi thấy duy nhất Việt Yên có cách làm khác so với các huyện, TP trên địa bàn tỉnh. Thông thường, khi bỏ phiếu, mỗi người chỉ lựa chọn một thửa đất mà mình muốn đấu nhưng lại bỏ trống. Kết quả trúng thầu được tính từ cao xuống thấp, ai thả thầu cao sẽ được ưu tiên lựa chọn thửa đất trước rồi đến lượt người kế tiếp”.

Việc đấu giá như trên khiến nhiều người có nhu cầu không mua được thửa theo ý muốn. Một số người còn chấp nhận mất tiền đặt cọc vì họ cho rằng giá trúng cao hơn so với giá trị thực.  Một số ý kiến còn cho rằng, nhiều thửa đất ở Việt Yên thường có hình dáng méo mó, đầu to, đuôi nhỏ. Vì thế những người tham gia đấu giá phải trả giá cao để tránh trúng vào thửa đó và vô hình trung giá trị mỗi m2 đất được đẩy lên cao.

Bảo vệ cho việc thực hiện phương thức đấu giá trên, đại diện lãnh đạo Phòng Tài chính-Kế hoạch huyện (người được ủy quyền trao đổi với báo chí) cho rằng, đấu giá theo m2 sẽ không xảy ra tình trạng “ế” đất phải tổ chức đấu lại, nhất là những lô không có lợi thế. Đồng thời qua đó tăng thu ngân sách, huyện có điều kiện đầu tư phát triển KT-XH tại địa bàn.

Mẫu phiếu trả giá khi tham gia đấu giá đất tại Việt Yên.

Quá trình thực hiện bài viết này, nhóm phóng viên đã tiếp cận Quyết định số 166/2012/QĐ-UBND ngày 14-6-2012 của UBND tỉnh Bắc Giang ban hành Quy chế đấu giá quyền sử dụng đất để giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất trên địa bàn tỉnh Bắc Giang . Tại Điều 11 quy định: "Đối với trường hợp đấu giá quyền sử dụng đất để giao đất làm nhà ở cho hộ gia đình, cá nhân thì thực hiện theo hình thức bỏ phiếu kín một vòng cho toàn bộ số thửa đất của cuộc đấu giá; người trúng đấu giá của từng thửa là người trả giá cao nhất hợp lệ cho thửa đất đó". Điều này cũng có nghĩa hình thức đấu giá là đấu cho từng thửa đất, chứ không phải đấu giá cho một m2 đất. Quyết định này có hiệu lực từ ngày 24-6-2012 đến 30-6-2017.

Luật Đấu giá tài sản có hiệu lực từ ngày 1-7-2017 quy định: “Đấu giá tài sản là hình thức bán tài sản có từ hai người trở lên tham gia đấu giá. Giá khởi điểm là giá ban đầu thấp nhất của tài sản đấu giá trong trường hợp đấu giá theo phương thức trả giá lên”. Tài sản đấu giá trong các cuộc đấu giá quyền sử dụng đất ở tại huyện Việt Yên là thửa đất, không phải từng m2 đất. Như vậy theo Luật Đấu giá tài sản, trong trường hợp này phải áp dụng giá khởi điểm cho thửa đất, không phải từng m2 đất.

Đấu giá quyền sử dụng đất ở thông qua trả giá theo m2, khách hàng không có quyền lựa chọn, thậm chí gần như “bị ép” phải lấy thửa đất mà mình không muốn vì nếu không sẽ mất số tiền đặt cọc trước đó. Như vậy đã vi phạm quyền tự định đoạt của người dân trong giao dịch dân sự - một trong những nguyên tắc cơ bản và quan trọng được quy định trong Hiến pháp và Bộ luật Dân sự”. Luật sư Hoàng Thị Bích Loan, Văn phòng Luật sư Hoàng Loan (TP Bắc Giang)

Đối chiếu quy định trên thì cách vận dụng của UBND huyện Việt Yên nhiều năm qua chưa đúng với các quy định của pháp luật. Cụ thể, mẫu phiếu trả giá tất cả các cuộc đấu giá quyền sử dụng đất ở của huyện từ trước đến nay đều ghi rõ, người tham gia chỉ được trả giá cho một m2 đất mà không được trả giá cho một thửa đất cũng như vị trí thửa đất mà mình muốn. Nêu quan điểm về vấn đề này, luật sư Hoàng Thị Bích Loan, Văn phòng Luật sư Hoàng Loan (TP Bắc Giang) cho biết: “Đấu giá quyền sử dụng đất ở thông qua trả giá theo m2, khách hàng không có quyền lựa chọn, thậm chí gần như “bị ép” phải lấy thửa đất mà mình không muốn vì nếu không sẽ mất số tiền đặt cọc trước đó. Như vậy đã vi phạm quyền tự định đoạt của người dân trong giao dịch dân sự - một trong những nguyên tắc cơ bản và quan trọng được quy định trong Hiến pháp và Bộ luật Dân sự”.

Quy định đã rõ nhưng không hiểu vì lý lo gì mà bao năm qua, UBND huyện Việt Yên lại vận dụng khác và có cách làm riêng, khiến nhiều người phản ứng. Nhiều ý kiến cho rằng, đấu giá đất để tăng thu ngân sách là cần thiết, tạo nguồn lực phát triển KT-XH song việc thực hiện cần tuân thủ đúng quy định của pháp luật, bảo đảm quyền lợi của người tham gia đấu giá và được nhân dân đồng tình.

Trường Sơn