Toạ đàm "Đánh giá thực trạng và định hướng cải cách chính sách BHXH ở Việt Nam".

BHXH cần có sự đổi mới, cải cách nhiều về mặt quản lý, luật, tổ chức thực hiện để cáo cáo lên Hội nghị Trung ương 7. Đây là nội dung thảo luận tại toạ đàm "Đánh giá thực trạng và định hướng cải cách chính sách BHXH ở Việt Nam" do Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐ,TB&XH) tổ chức ngày 27-10 tại TP Hồ Chí Minh. 

Các đại biểu tham gia tọa đàm cho rằng, BHXH qua nhiều lần sửa đổi nhưng chính sách vẫn tiếp tục chứa đựng những yếu tố của cơ chế bao cấp. Ví dụ như: Tỷ lệ hưởng lương hưu quá hào phóng với mức tối đa là 75% dẫn đến mất cân đối giữa đóng và hưởng, điều kiện hưởng chế độ hưu trí quá cao làm giảm động lực tham gia; đặc biệt là thiếu cơ chế thưởng-phạt đối với các trường hợp nghỉ hưu sau và trước độ tuổi nghỉ hưu theo luật định. 

Bên cạnh đó, vai trò của các cơ quan BHXH địa phương khá mờ nhạt, khi các đối tượng tham gia bảo hiểm rút hồ sơ cũng không có sự tác động nào để thu hút. Tại TP Đà Nẵng, việc khởi kiện doanh nghiệp nợ đọng BHXH không thể áp dụng được vì  khi giải quyết hồ sơ qua tòa án, tòa yêu cầu tất cả người lao động có đơn lên công đoàn cấp trên. Trong khi đó, công đoàn cơ sở lại không đứng ra khởi kiện, vì chủ tịch công đoàn cơ sở không muốn đứng ra kêu gọi khởi kiện vì ảnh hưởng đến việc làm công ăn lương của cá nhân.

Các đại biểu cũng trăn trở vì hiện nay nhiều nghị định chưa rõ ràng, khiến cho việc thực hiện gặp khó khăn. Ví dụ như số bệnh nghề nghiệp đã tăng hơn 300 nghề nghiệp, trong khi chưa có sự quy định rõ ràng về trách nhiệm của đơn vị y tế, luật cũng không cụ thể áp dụng thanh toán bao nhiêu bệnh mới…

Từ nhiều vướng mắc, tồn tại, một số đại diện cơ quan BHXH địa phương đề xuất cần sửa quy định kéo dài thời gian nhận BHXH một lần sau khi nghỉ việc từ sau 12 tháng tăng lên 36 tháng, 72 tháng và có một thời điểm chấm dứt hẳn việc nhận trợ cấp BHXH một lần; cho phép những người đang tham gia BHXH mà trước đó đã hưởng bảo hiểm một lần được trả lại tiền để bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm.

Theo Ông Lê Quân, Thứ trưởng Bộ LĐ,TB&XH, chế độ quy định BHXH còn nhiều điều không hợp lý, năng lực tổ chức thực hiện kém... Vấn đề đặt ra là phải đổi mới về mục tiêu, mô hình và cả về công tác quản lý: "Lần này chúng ta làm đề án để báo cáo ở Hội  nghị Trung ương 7 để mong muốn có một nghị quyết của Trung ương Đảng về BHXH và trên nền nghị quyết này sẽ triển khai được nhiều chính sách, kể cả sửa luật nếu cần thiết.

Theo Kim Dung/VOV